Enderûn’un kuruluşu kaynaklarda ihtilaflıdır. Genel olarak kabul edilen görüş; İlk adımı II. Murad Han’ın Edirne Sarayında attığıdır. Fakat sonraları daha büyük, kapsamlı ve sistemli hale Fatih Sultan Mehmed Han döneminde Topkapı Sarayında getirildiği ifade edilir. Sarayın üçüncü Avlusunda bulunan Enderûn, ‘iç kısım’ anlamını taşır ve burası aynı zamanda bir eğitim kurumudur. Birûn ise ‘dış kısım’ manasına gelmekle birlikte, devletin yönetimine memur olanların bulunduğu yerdi.

Devşirme alınan çocukların bir kısmı öncelikle Edirne, Galata ve İbrahim Paşa Saraylarında tahsil görüyorlardı. Daha sonra buradan seçilen çocuklar, Enderûn’da Küçük Oda ve Büyük Odalarda yıllar süren eğitimlere tabi tutulurlardı. Burada da almış oldukları dersler, akli ve nakli ilimler olarak kısaca şu şekildeydi:

Türkçe ve Edebiyad, Arapça, Farsça, Coğrafya, Harita Yapımı, Tarih, Siyaset, Muharebe Sanatı gibi dersler vardı. Ayrıca çeşitli dallarda zanaat sahibi olmalarını sağlamak adına da; Hattatlık, Cilt, Tezhip, Oymacılık, Minyatür, Müzik ve Müzik Aletleri, Mimarlık gibi çeşitli dersler de alırlardı. Yine haftanın belirli günleri düzenli olarak Güreş, Atlama, Koşu, Ok Çekme, Silah kullanma, Ata binme gibi spor talimleri de yaptırılırdı. Beraberinde Sarayın dışında dönemin en önde gelen Alimleri ve sanatkârları da, farklı zamanlarda Enderûn’a gelip, dersini verip ayrılabiliyorlardı. Böylece Enderûn talebeleri Matematik, Astronomi, Musiki gibi ekstra dersleri de tecrübe edinmiş kimseler tarafından........

© İstiklal