İran Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ve beraberindeki heyet helikopter kazasında vefat ettiler.
Bu yaşanılan süreçte İran rejimine sosyolojik ve siyasal açıdan bakıp değerlendirmek gerekir.
İran diğer İslam ülkelerinden farklıdır. İran’ın karakterini tarihî Pers/Fars kültürü ile İslam’ın Şii kolu olan Caferi mezhebi belirlemiştir.
Sünni Osmanlıdan laik Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atılması,
Şii İran’dan teokratik İslam Cumhuriyetinin çıkması,
Orta Doğu’daki diğer Müslüman ülkelerde daha otoriter ve geleneksel şeyhlik rejimlerinin yaşanması,
Sosyolojik bakımdan çok önemli, araştırmaya muhtaç bir alan.
Molla rejimi gölgesinde toplumsal yapı ve İran’da kadın olmanın zorluklarının temsili ismi Mahsa Amini’nin var olma mücadelesi sadece kadınların değil genel olarak İran toplumunun insan haklarına saygılı ve özgür bir rejim istendiğinin göstergesi.
İran’da şer’i rejimin kıyafet kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alınan ve ahlak polisi tarafından gördüğü şiddet sonrası hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ölümü sonrasında tüm dünya kamuoyunun gözleri İran’a çevrildi. Aslında İran’da kadınlara yönelik böyle baskı ve şiddet olayları ilk kez olmuyor, sadece bu kadar belirgin bir biçimde gün yüzüne çıkmamıştı. Protestoların bu kadar güçlü bir şekilde İran dışındaki ülkelere de sıçraması, konunun yalnızca ulusal değil evrensel bir nitelik taşıdığının göstergesi.
İran’da son dönemlerde yaşanan olayları daha iyi anlamak için biraz geçmişe gitmek ve İran’ın genel toplumsal yapısına vurgu yapmak gerekir. 1979 yılında gerçekleşen İran İslam Devrimi sonucunda dini lider Ayetullah Humeyni’nin iktidara gelmesiyle birlikte İranlı kadınların kendilerine dayatılan şer’i rejimin hapsettiği dar alanda var olma ve kendi sınırlarını çizme mücadelesi verdiğini görüyoruz. İran’daki ataerkil iktidar ve toplum yapısına istinaden ailevi ilişkilerden siyasal kurumların işleyişine kadar birçok noktada dini........© Internethaber