Türkiye'de milliyetçilik, hem güncel siyasi tartışmalarda, hem de daha derindeki siyasal süreçlerin oluşmasında en etkili eğilim olmuştur.

Neredeyse bütün siyasi yapıların içinde temsil edilen milliyetçilik Türkiye'de son dönemlerde, muhafazakarlık, Atatürkçülük, İslamcılık kavramları etrafında çok tartışılıyor.

Türkiye'deki milliyetçiliğin, dünyada yükselmekte olan yeni sağ popülizm ve milliyetçiliklerle birçok benzerlikleri yanında, bazı farkları da bulunduğu ve Türkiye'de dönüştürme gücüne sahipliği çok konuşuluyor.

Özellikle AK Parti ve MHP'nin oluşturduğu Cumhur İttifakı ile birlikte milliyetçiliğin Türkiye'nin mevcut tablosundaki gücü ve nasıl siyasi sonuçlar üretebileceği üzerine çokça araştırmalar yapılıyor.

Türkiye'de milliyetçiliğin yeniden popülerleşmesi ve yüksek etki gücüne kavuşması açısından -büyük bölümü halen iktidarda olan AK Parti döneminde gerçekleşmiş olmasının saha pratiği siyaseti de şekillendirmeye devam ediyor.

Özellikle kendisini Atatürkçülük ve milliyetçilik üzerinden ifade edilen kesimlerde Türkiye ve dünya olaylarına bakışta zaman zaman keskin ayrımlar ortaya çıksa da aslında sön dönemde yapılan bir çalışma reflekslerin aynı olmaya başladığını ortaya koyuyor.

Son olarak Toplum Çalışmaları Enstitüsü tarafından yapılan çalışma ve daha önce Ankara Enstitüsü ve İstanbul Politikalar Merkezi tarafından yapılan Türkiye'de Milliyetçilik Algısı raporunda da ezber bozan saha araştırmaları karşımıza çıkıyor.

Toplum Çalışmaları Enstitüsü tarafından Türkiye'nin Milliyetçilik Haritası araştırması yayımlandı.

Doç. Dr. İlker Aytürk, Hüseyin Raşit Yılmaz, Yağmur Uzunırmak, Gökhan Güler ve Emre Gürbüz tarafından yapılan söz konusu araştırma, 18 yaş üzerindeki seçmen baz alınarak 25-29 Eylül tarihleri arasında telefon anketi yöntemiyle 2017 kişi ile yapıldı.

Katılımcıların yüzde 49.7 erkek 50.3 ise kadınlardan oluştu.

Araştırmada öne çıkan başlıklar:

Türkiye'de her 3 kişiden 2'sinin siyasi görüşünün milliyetçilik temelli olduğu anlaşılıyor.

"Kendinizi öncelikle hangisinin bir parçası olarak görüyorsunuz?" sorusu yöneltilen katılımcıların yüzde 56'sı Türk milletinin, yüzde 40'ı ise İslam ümmetinin yanıtını vermiştir.

Kudüs'e kendisini "çok yakın" ve "yakın" hissedenlerin oranı yüzde 57,7 iken Kerkük'e "çok yakın" ve "yakın" hissedenlerin oranı yüzde 43,1.

Tarihimizin en çok hangi dönemiyle gurur duyulduğu sorusunda katılımcıların yüzde 53,8'i "Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet dönemi" cevabını verirken yüzde 37,1'i "Osmanlı/Selçuklu dönem yanıtını vermiştir.

Milli güvenlik gerekçesiyle kişisel hak ve özgürlüklerinizin kısıtlanmasını kabul eder misiniz?" sorusuna katılımcıların yüzde 62,6'sı "Hayır" yanıtını vermiştir.

Bir zeytinliğin ortadan kaldırılıp bölgeye önemli ekonomik katkı sağlayacak bir altın madeninin açılmasını destekler misiniz?" sorusuna katılımcıların yüzde 61,9'u "Hayır" yanıtını vermiştir.

Devletin varlığına yönelik tehdit olup olmadığı sorusuna ise katılımcıların yüzde 63'ü "Evet, var" yanıtını vermiştir.

Ne kadar dindar olduğu sorusu yöneltilenlerin yüzde 81,8'i "Çok dindar" ve "Dindar" olduklarını belirtmişlerdir.

Hükümetin üzerinde devletin uzun vadeli çıkar ve politikalarını takip eden bağımsız bir devlet aklı vardır." görüşüne "Katılıyorum" ve "Kısmen katılıyorum" diyenlerin oranı yüzde 62,4.

"Kürtçe eğitim veren ilkokullar da açılmalı" görüşüne katılımcıların yüzde 65,2'si karşı çıkıyor.

"Meclis kürsüsünde DEM Parti'yi temsilen kimin konuşmasını tercih edersiniz?" sorusuna katılımcıların yüzde 55,4'ü Selahattin Demirtaş'ın, yüzde 4'ü ise Öcalan'ın konuşmasını istediğini belirtmiştir.

"Silah bıraktıkları takdirde PKK'lılara af çıkarılmalı" diyenlerin oranı yüzde 18'le sınırlı kalmıştır. Toplumun yüzde 82'si bu durumda bile affa karşı görüş beyan etmektedir.

Atatürkçülerin yüzde 70,5'i Kürtlerin eşit muamele gördüğünü belirtirken, Sosyal demokratların yüzde 69,8'i Kürtlerin eşit muamele görmediğini ifade etmektedir

"Öcalan serbest bırakılmalı mı?" sorusuna katılımcıların yüzde 87,8'i "Hayır" yanıtını vermektedir.

Türk milliyetçilerinin yüzde 93'ü, Atatürkçülerin yüzde 89,5'i, İslamcıların da yüzde 63,6'sı Türklük kavramının Anayasa'dan çıkarılmasına karşı olduklarını belirtmişlerdir.

Kendisini Türk milliyetçisi olarak tanımlayanların yüzde 36,6'sı Ak Parti'yi desteklemektedir.

Türkiye'de ne kadar milliyetçi var?

Türkiye'de ne kadar milliyetçi var? Kamuoyu araştırması raporu Türkiye'de Türk milliyetçiliğinin renklerini, dokusunu veri bazlı anlamak ve milliyetçilerin tercihlerini ve eğilimlerini saptamak için gerçekleştirildi. Ulusal temsil kabiliyetine sahip çalışmanın sonuçlarına göre Türkiye'nin yüzde 73,4'ü kendisini "çok milliyetçi" ve "milliyetçi" olarak tanımlıyor.

Ak Parti'ye oy verenlerin yüzde 76,2'si, CHP'ye oy verenlerin yüzde 73'ü, MHP'ye oy verenlerin yüzde 95,3'ü, İyi Partililerin yüzde 85,9'u, Zafer Partililerin yüzde 98,2'si kendilerini milliyetçi olarak tanımlıyor.

Eğitim seviyesi ve yaş ilerledikçe milliyetçi olduğunu belirtenlerin oranında belirgin bir artış yaşanıyor. Siyasi olarak kendilerini tanımlamaları istenen katılımcıların yüzde 34,2'si Atatürkçü, yüzde 25,4'ü Türk milliyetçisi olduklarını belirtmektedir.

En çok tercih edilen beş politik görüşün 3'ünü milliyetçiliğin farklı formları oluşturuyor. yüzde 5,4 oranındaki ülkücüler de ilave edilirse Türkiye'de her 3 kişiden 2'sinin siyasi görüşünün milliyetçilik temelli olduğu anlaşılıyor. Diğer siyasi görüşlerdeki milliyetçiler eklendiğinde bu oran yukarıdaki yüzde 73,4'e, yani her 4 kişiden neredeyse 3'ünü kapsayan bir hacme ulaşıyor.

Milliyetçilerin "Millet" i kimlerden oluşuyor?

Araştırmaya katılanların yüzde 86,1'inin anadili Türkçe, yüzde 10,4'ünün anadili ise Kürtçe.

"Kökeni ne olursa olsun, kendini Türk hisseden ve Türkiye'ye bağlı olan herkes Türk kabul edilmelidir." görüşüne katılan katılımcıların oranı yüzde 72,6. Kendisini "Türk milliyetçisi" olarak tanımlayanlarda bu oran yüzde 71,8, "Atatürkçüler"de yüzde 82,9, "Ülkücüler"de yüzde 76,9. Parti kırılımlarında ise MHP'lilerde yüzde 74,1, İyi Partililerde yüzde 85,3, Zafer Partililerde ise yüzde 72,4. Aynı oran "Sosyal demokratlarda yüzde 56,5, "Sosyalistlerde yüzde 42,5. Yukarıda "ulus devlet" le uyumlu görünen tablonun tarihsel bir bagajı üzerinde taşıdığını da görüyoruz.

"Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan Kürtler Türk'tür." diyenlerin oranı yüzde 69,3. Bu oran hata payı içerisinde "Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan Boşnak/Çerkes/Arnavutlar Türk'tür." diyenlerin oranıyla (yüzde 68,6) aynıdır. Bu benzerlik uzun bir etnik bölücü terör sürecinin toplumsal "tek millet" kabulünü bozamadığını göstermesi bakımından dikkate değerdir.

Bununla birlikte "Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan Rum/Ermeni/Yahudiler Türk'tür." diyenlerin oranı yüzde 34,1'le sınırlı kalıyor. Yani........

© Independent Türkçe