Dezenflasyon süreci mi yavaş ilerliyor yosa yanlış patikada patinaj mı çekiyoruz? |
Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre ekim ayı itibarıyla yıllık enflasyon yüzde 32.87, Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAG) göre yüzde 60 seviyesindeydi. İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) hesaplamalarına göre İstanbul enflasyonu yüzde 40.84’e yükselmişti. Bir önceki aya göre artış oranları ise sırasıyla; yüzde 2.55, yüzde 3.74 ve yüzde 3.31’di. Bir ülkede bu denli farklı enflasyon sonuçlarının olmaması gerekir değil mi? Ancak, siyasî iktidarın vesayeti altında resmî kurumlar varsa böyle sonuçlarla karşılaşırsınız. Ve tabii şeffaflık yerine bilgi gizleme ve manipülasyon varsa, enflasyonla mücadelede sonuç alamazsınız. 2021’den bu yana, Türkiye ekonomisinin karşı karşıya kaldığı temel mesele bu! Bu sebeplerle dezenflasyon süreci çok sıkıntılı, bu sebeplerle hedefler tutmuyor, bu sebeplerle bu ülke nüfusunun ezici bir bölümü yoksulluk ve yoksunlukla yüzleşiyor.
Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) siyasî iktidarın ve iş dünyasının baskıları sonucunda, olması gerekenden önce politika faizinde indirime gitmesinin, enflasyonu yeniden alevlendireceğini tahmin etmek güç değildi. Bu hatadan kaynaklı alevlenmeyi, mevsimselliğe, konut ve gıda enflasyonlarında beklenen sakinleşmenin olmamasına bağlayan ekonomi yönetimine bakmayın, ana sebep erken faiz indirimi ve para politikalarını desteklemeyen maliye politikalarından başka bir şey değil. Tabii ki her zamanki yapısal sorunları da eklemek lazım. Yani bu bir sürpriz falan değil, perşembenin gelişi çarşambadan belliydi!
Sonuç itibarıyla; dezenflasyon hedeflerinin çok gerisindeyiz, enflasyon hedeflemesine göre yapılan ücret zamları başta asgarî ücretliler ve emeklileri açlıkla yüz yüze bırakıyor. Bu arada hemen hatırlatayım, Türkiye’de geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 30’un birazcık altında! Bir de işsiz ve hiçbir geliri olmayan çok geniş bir kitlenin durumunu düşünün!
Kasım ve Aralık enflasyonları zaten görece düşük gelir
Haftaya kasım ayı enflasyonu açıklanacak. Bloomberg HT’nin enflasyon anketine katılan 18 kurumun medyan beklentisi, kasımda enflasyonun aylık yüzde 1.25 seviyesinde gerçekleşmesi yönünde. Bu durumda, yıllık enflasyonun da yüzde 31.6 olması bekleniyor. 2026 yıl sonu için ise beklenti yüzde 23.2… Ankette, kasımda enflasyon için en düşük aylık beklenti yüzde 0.98, en yüksek beklenti yüzde 1.65 olarak belirtilmiş.
AA Finans’ın TCMB, reel ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 68 katılımcıyla gerçekleştirdiği kasım ayı Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre ise, geçen ay yüzde 1.55 olan kasım ayı TÜFE artışı beklentisi, bu anket döneminde yüzde 1.59’a yükseldi. Carî yıl sonu TÜFE artışı beklentisi ise yüzde 31.77’den yüzde 32.2’ye çıktı. TÜFE’de artış beklentisi 12 ay sonrası için yüzde 23,26’dan yüzde 23.49’a, 24 ay sonrası için de yüzde 17.36’dan yüzde 17.69’a yükseldi.
Beklenti dendi mi, gerek hissedilen enflasyon gerekse ekonomi yönetimine güvenin........