Cumhuriyet kutlamaları iktidara karşı “sivil muhalefet” için bir kaldıraca dönüşmüş durumda. Daha önce resmi törenler ya da “resmi” sivil toplum örgütleri tarafından organize edilen etkinliklerle kutlanan Cumhuriyet Bayramı artık toplumsal katılımın daha geniş olduğu sivil etkinlikler ile görünür oluyor. Bunun en bariz hali ise sanırım Anıtkabir ziyaretleri…

Bu yaşanan kitleselliğin sebebinin tepkisellikten kaynaklandığını düşünüyorum. AKP’den bunalmış kitleler Cumhuriyet’e ve Mustafa Kemal’e sığınarak kendilerini var edip bir muhalefet dinamiği geliştiriyorlar. Ancak bu tepkisellik oldukça sorunlu bir varoluş çabasını da görünür kılıyor…

“AKP’den öncesi çok iyiydi hele Mustafa Kemal’in ilan ettiği Cumhuriyet asr-ı saadetti” gibi yaklaşımlar gerçeği yansıtmadığı gibi bugünü ve AKP iktidarını anlamamızın önünde de en büyük engel. Daha önceki yazılardan birinde Erdoğan Aydın’ın son kitabı üzerinden Cumhuriyet’in “Yanlış İliklenen Düğme” olduğuna ve bununla yüzleşilmediği için otoriterliğin sürekli yeni sürümleriyle karşılaştığımıza değinmiştim…

Şimdi ise spesifik olarak “Çerkeslerden Cumhuriyet ne götürdü?” sorusuna odaklanmaya çalışacağım. AKP iktidarının otoriterliğinden illallah edilmiş bir atmosferde bu da nereden çıktı demeyin. İkisi birbirini besleyen hatta vareden süreçler…

Yine bir Cumhuriyet Bayramı sonrasında rahmetli (demek ne kadar da acıtıcı) Sırrı Süreyya Önder’in bir TV programında sarf ettiği “ben Cumhuriyet’in ne Xayrını görmüşüm…” diye başlayan cümleleri ülkede çok tartışılmış çok da tepki almıştı. Hâlbuki ne kadar da gerçek ne kadar da samimi bir yerden ele almıştı konuyu…

Her toplumsal kesimin sorması ve yüzleşmesi gereken bir mesele, Cumhuriyet. Öyle AKP karşıtlığının görünme çabası olarak ya da resmi tarihin ezberleriyle değil. Gerçeği olduğu gibi, objektif değerlendirerek, özgürce…

Özgürce tartışmanın hele hele mevzu Mustafa Kemal tarafından ilan edilmiş Cumhuriyet söz konusu olduğunda ne kadar zor olduğunun da farkındayım. Sevan Nişanyan’a atıf yapıp “Mustafa Kemal, adı padişahlık olmayan ve babadan oğla geç/emeyen bir rejim inşa etti. Adına padişahlık diyemediği için de Cumhuriyet dedi…” diyerek bu yazıda meselemiz olan “Çerkesler bu Cumhuriyet’in ne xayrını gördü” sorusuna geçelim…

Çerkesler 1864 yılında Rusya (o zamanki adı Çarlık Rusyası olan aslında pek de değişmeyen bugünkü Rusya…) tarafından soykırıma uğratılmış ve Osmanlı coğrafyasına sürgün edilmişti. 21 Mayıs 1864 ile sembolleşen bu tarih Çerkesler için önemli bir hafıza noktası olarak........

© İlke TV