Stratejik yönetim, örgütlerin uzun vadeli yönelimlerini belirlemesi, belirsizlik ortamında rekabet gücünü koruması ve sürdürülebilir değer üretmesi amacıyla geliştirilmiş sistematik bir yönetim yaklaşımıdır. Bu yaklaşım içerisinde karar vericilere en sık başvurulan araçlardan biri SWOT analizi olup, örgütlerin güçlü yönlerini pekiştirmesi, zayıf yönlerini gidermesi, dış çevredeki fırsatlardan yararlanması ve tehditlere karşı önlem alması için bütünsel bir değerlendirme zemini sağlar.

Kurumsal yönetim uygulamalarının karmaşıklaştığı günümüz iş ortamında SWOT analizi, yalnızca temel bir durum tespit tablosu değil, aynı zamanda strateji üretim süreçlerinin başlangıç noktası olarak kabul edilen analitik bir çerçeve niteliğindedir.

SWOT kavramı, 1960’lı yıllarda Stanford Research Institute tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda örgüt içi ve örgüt dışı koşulların sistematik bir biçimde ele alınması amacıyla ortaya çıkmıştır. Bugün gerek özel sektör işletmeleri gerek kamu kuruluşları gerekse sivil toplum örgütleri tarafından kullanılan SWOT analizi hem stratejik planlama süreçlerinde hem de kurumsal performans yönetiminde önemli bir yer edinmiştir.

SWOT Analizinin Teorik Arka Planı

SWOT analizi, örgütün stratejik kararlarını etkileyen içsel ve dışsal unsurların bütüncül bir görünümünü sunar. İç çevre unsurları işletmenin kontrol edebildiği güçlü (Strengths) ve zayıf (Weaknesses) yönleri, dış çevre unsurları ise işletmenin kontrolü dışında gelişen fırsatlar (Opportunities) ve tehditler (Threats) olarak tanımlanır.

Bu yapı, stratejik yönetim teorisindeki iki önemli yaklaşımın birleşim noktasında yer alır:

· Kaynak ve Yetenek Temelli Yaklaşım: Örgütün rekabet avantajının içsel kaynaklardan ve benzersiz yetkinliklerden doğduğunu savunur. SWOT'un “güçlü” ve “zayıf” yönleri bu yaklaşımın analiz alanına karşılık gelir.

· Endüstri ve Rekabet Odaklı Yaklaşım (Industrial Organization, I/O): Rekabet gücünü belirleyen temel faktörlerin dış........

© Hürses