Anlaşmalı Boşanmalarda Ortak Velayet |
Türk hukukunda kural olarak ortak velayet kabul edilmemektedir. Geleneksel uygulama, boşanma sonrası velayetin ebeveynlerden birine bırakılması yönündedir. Türk Medeni Kanunu’nun 336. maddesi gereğince, evlilik devam ettiği sürece velayet anne ve baba tarafından birlikte kullanılır. Ancak boşanma veya ayrılık durumunda, çocuğun velayeti eşlerden birine bırakılır. Bu çerçevede, velayetin tek bir ebeveyne verilmesi esas alınmıştır. Diğer ebeveyn yalnızca mahkemenin belirlediği günlerde çocukla kişisel ilişki kurabilir.
Ancak son yıllarda, çocuğun üstün yararı göz bulundurularak, ebeveynlerin velayet hakkını ortak kullanabileceğine dair mahkeme kararları da verilmeye başlanmıştır. Ortak velayet, boşanmış ebeveynlerin, velayete iliş hak, yetki ve yükümlülükleri müştereken yerine getirmelerini ifade eder. Bu modelde, anne ve baba, çocuğun bakım ve eğitimine dair kararları birlikte alarak ebeveynlik sürdürmeye devam ederler.
Velayet, ergin olmayan çocukların bakım, eğitim ve korunması için anne ve babalarına tanınan bir hak ve sorumluluktur. Türk Medeni Kanunu’nun 335. maddesine göre, evliliğin devam ettiği sürece çocuklar anne ve babalarının velayeti altındadır. Bu hak kapsamında ebeveynler, çocuğun gelişimi, eğitimi, temsili ve korunması ile ilgili kararları alabilirler.
Mevcut Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma sonrasında velayetin genellikle ebeveynlerden birine verilmesi gerekmektedir. Ancak uygulamada, belirli şartların oluşması mahkemeler tarafından ortak velayet kararı da verilebilmektedir. Ortak velayet, çocuğun velayet hakkına giren tüm yetki, hak ve yükümlülüklerin anne ve baba tarafından müştereken kullanılmasıdır. Bu sistemde, boşanmış ebeveynler bakım, eğitim, sağlık ve diğer temel konularına ilişkin kararları birlikte alır ve sorumlulukları eşit şekilde paylaşır. Ortak velayete hükmedilebilmesi için ebeveynlerin iş birliği yapabilmesi, çocuğun fiziksel ve psikolojik gelişiminin zarar görmemesi ve çocuğun üstün yararının korunması esas alınır. Mahkeme, ortak velayet kararı verirken........