Uzun bir süredir Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) projesinde Rusya – Ukrayna savaşı nedeniyle Batı’nın uyguladığı yaptırımlar sebebiyle gecikme olacağını yazıyorum. Detaylı bilgileri ilgili kaynaklardan alarak, Akkuyu’da ilk nükleer ünitenin 29 Ekim 2024’e yetişmeyeceğini bu köşede gündeme getirmiştim. Sebeplerini üzerine yorumlar yapmıştım. Önemli makamlardan itiraz edenler ve “neden yazıyorsun” şeklinde eleştirenler olmuştu.
Halbuki 2023’e, Türkiye’nin 100’üncü yılına da yetişmeyeceğini yine bu köşede yazmıştım. Hatta böylesine büyük ve önemli projelerde zaman baskısının doğru sonuç vermeyeceğini de birkaç kez not etmiştim. Nitekim Akkuyu NGS’de ilk üniteden elektrik üretiminin bu seneye yetişmeyeceğini en yetkili isim, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alpaslan Bayraktar da Anadolu Ajansı’na açıkladı.
Görünürde gecikmenin iki önemli sebebi var: Birincisi, Ukrayna’daki savaş nedeniyle Batı’nın Rusya’ya yaptırım uygulaması ve Almanya şirketi Siemens’ten Akkuyu NGS için kritik malzeme tedarik edilememesi. İkincisi ise COVID-19 salgının etkileri ve mücbir sebep olarak anılan dönemdeki aksaklıklar.
Bir de görünmeyen sebepler var.
Akkuyu NGS’deki Rus yetkililerin Türk ortaklarla yaşadığı sorunlar, üst perdeden hareket etmeleri, Rus ve Türk alt yüklenicilerin alacaklarının ödenmesi için bir yol haritasının bulunmaması, inşa süresinin gecikmesine neden oluyor. Ayrıca Akkuyu NGS ile Türkiye’de ilgili makamlarla koordinasyon sağlayacak bir ismin veya mekanizmanın olmaması da gecikmelerde etkili. Bir başka önemli husus, bir ROSATOM yetkilisinin Akkuyu NGS’deki işler nedeniyle rüşvetten hapiste olması ve Türkiye’deki Rus yönetiminde tepe isimlerin (önceki kadın CEO) dostane olmayan tavırlarının da gecikmelere neden olduğu belirtiliyor.
Ancak kısa süre önce Akkuyu NGS’de tepe yönetimini Rusya........