Merkez Bankası’nın izlediği reel şirketlerin döviz pozisyonu yeniden hızla açılıyor. 9 aydır hızla artan döviz pozisyon açıkları Temmuz 2024 itibariyle 121.4 milyar dolara ulaştı.
➔ Geçen yılın ekim ayında 74.5 milyar dolara kadar inen döviz pozisyon açıkları 9 ayda 46.8 milyar dolar arttı. Bu artış aylık ortalama 5 milyar dolara denk geliyor.
➔ Oran olarak ise pozisyon açıktaki büyüme yüzde 63’e vardı. Çok kısa zamanda çok hızlı bir artış söz konusu.
➔ Döviz açık pozisyonları özellikle 2009’da ekonominin durgunluktan çıkması için şirketlere getirilen dövizle borçlanma serbestiyle tırmanışa geçti.
➔ 2008 sonunda 62.5 milyar dolar olan şirketlerin açık pozisyon tutarı 10 yılda 195.3 milyar dolara yükseldi. İki katı aşan bir artış meydana geldi.
➔ Açık pozisyonların aşırı büyümesi, üstlenilen kur riski nedeniyle şirketler üzerinde baskı oluşturması, kur yükselişlerinde şirketlerin zarar etmesi ve bilançolarının bozulması yoluyla finansal ve makro ekonomik dengesizliklere yol açıyordu.
AÇIK POZİSYONU 121 MİLYAR DOLAR AZALTMIŞLARDI
➔ 2018’den itibaren uygulamaya konulan döviz geliri olmayan şirketlere dövizde açık pozisyon taşıma kısıtlaması ve bu sırada yükselen kurun şirketleri korkutması sonucu yabancı para borçları azaltılmaya başlandı.
➔ Bu çerçevede toplam açık pozisyon Şubat 2018’de 195.3 milyar dolardan Ekim 2023’te 74.5 milyar dolara kadar indi.
➔ 5.5 yılı bulan bu süreçte şirketler açık pozisyonlarını 120.7 milyar dolar azalttı. Şirketler net........