2024 TAŞIT–KİLOMETRE İSTATİSTİKLERİ |
Türkiye’nin ulaştırma yapısının omurgasını karayolu taşımacılığı oluşturuyor. Gerek bireysel ulaşımın ağırlığı gerek şehirlerarası ticaret zincirinin karayoluna bağımlılığı, gerekse e-ticaret kaynaklı dağıtım trafiğinin hızla yaygınlaşması, karayollarının yükünü her geçen yıl daha belirgin biçimde artırıyor. TÜİK’in 2024 yılı Taşıt-Kilometre İstatistikleri ise bu gerçeği rakamsal bir çerçeveye oturtuyor ve Türkiye’nin ulaşım eğilimlerini net biçimde ortaya koyuyor.
2024 yılına ait tablo, Türkiye’deki araç filosunun yalnızca büyümediğini; aynı zamanda daha fazla yol kat ederek şehirleşmenin yoğunlaştığını, ekonomik hareketliliğin çeşitlendiğini ve mobilitenin genel anlamda arttığını gösteriyor. Bu veriler, geleceğin ulaştırma politikalarına, akaryakıt talebine, trafik güvenliği planlamalarına ve çevre politikalarına yön verecek nitelikte.
382,9 Milyar Kilometrelik Dev Trafik Hacmi
2024 yılı boyunca Türkiye yollarında motorlu kara taşıtları toplam 382 milyar 870 milyon kilometre yol yaptı. Bu rakam tek başına Türkiye’nin yıllık mobilite düzeyinin büyüklüğünü anlatmaya yetiyor.
Kat edilen toplam kilometre içinde otomobillerin payı W. Yani her 100 kilometrenin 57’si binek araçlarla gerçekleşiyor. Bu durum, bireysel ulaştırmanın hâlâ toplu taşıma karşısında ezici ağırlığını koruduğunu gösteriyor.
Otomobilleri sırasıyla:
Kamyonetler ,2,
Motosikletler %8,7,
Çekiciler %5,7,
Kamyonlar %3,8,
Minibüsler %3,3,
Otobüsler %1,9,
Özel amaçlı taşıtlar %0,5 izliyor.
Bu dağılım, Türkiye’nin ekonomik ve sosyokültürel yapısının ulaştırma ihtiyaçlarıyla birebir örtüşüyor. Kent içi ticaret ve lojistiğin kamyonet odaklı olması, artan paket teslimat sektörünün motosiklet kullanımını yukarı çekmesi, uluslararası taşımacılıkta çekicilerin hâlâ kritik rol oynaması ve bireysel ulaşımın otomobilde yoğunlaşması, açıklanan oranlarda kendisini net biçimde hissettiriyor.
Taşıt Sayısı Arttıkça Trafik Yükü de Büyüdü
Trafiğe kayıtlı motorlu araç sayısı 2024 yılında bir önceki yıla göre %9,3 arttı. Bu artışa paralel şekilde toplam taşıt-km de yükseldi. Bu iki veri, filonun büyümesinin kullanım yoğunluğunu da artırdığını, yani araç stokunun sadece sayısal olarak değil fonksiyonel olarak da genişlediğini ifade ediyor.
Hangi taşıt türleri daha hızlı arttı?
Motosikletler: #,3
Özel amaçlı taşıtlar: %9,3
Otomobiller: %6,6
Çekiciler: %6,3
Kamyonetler: %4,8
Minibüsler: %4,0
Kamyonlar: %3,2
Otobüsler: %1,3
Burada dikkat çeken iki temel eğilim var:
1) Motosiklet Filosu Patlama Yaşıyor
#’ü aşan artış, Türkiye’de motosikletin artık yalnızca bir bireysel ulaşım aracı olmadığını;........