Yaşamımız boyunca arkadaşlarımızdan, grubumuzdan akrabalarımızdan içinde bulunduğumuz toplumun baskın kültüründen etkileniriz. İş evlilik ve boşanma kararına geldiğinde ise farkında olsak da olmasak da bu etki kendini daha çok hissettirir.
Boşanmanın bulaşıcı olup olmadığına yapılan çalışmalar ile örnekler vererek başlayalım.
Amerika’daki Brown Üniversitesi’nde 32 yıl boyunca ‘boşanma’ konulu araştırmayı psikolog Rose McDermott, yakın bir arkadaşı veya akrabası boşanan çiftlerin ayrılma ihtimallerinin yüzde (%) 75 arttığını açıkladı.
Boşanan insanlar, evliliklerinin veya eski eşlerinin hep olumsuz yönlerini hatırlarlar. Bunun yanında boşanan insanlar, nasihat, öğüt ve önerilerinde kendi yaşadıklarından çıkardıkları tecrübeleri aktarırlar.
Aldatılanın güven noktasını, şiddet görenin öfkesizliği, ilgisizkalanın ilgiyi ön plana koyması gibi. Yani kim neden ayrılmışsa ona yönelik telkinde bulunması gibi.
Bu durumda boşanan kişiler, çevrelerinde veya akrabalarına benzer telkinlerde bulunur ve karşı cinse olan güvensizliklerini ve evlilik kurumuna olan inançsızlıklarını aktarırlar.( belki direkt evlenmeyin demezler ama sürekli yaşadıklarını aktarmaları bile ön yargı oluşturmaya yetebilir).
Aldatılmış bir insanın, çocuğuna veya arkadaşına karşı cinse güvenip teslim olması çok beklenmeyebilir. Yâda evliliğinde hep mutsuz olan birinin boşandıktan sonra evlenmeye teşvik etmesini beklemek zordur. Süreci sağlıklı şekilde atlatmayan biri, onu yaşamı boyunca anlatır. ( bazen kendini haklı göstermek, bazen mağduriyet ile beslenmek .)
Oysa temel sorun, boşanan kişinin durumunu ve yaşadıklarını genellemesidir. Yani aldatılan erkeğin, her kadının aldatabileceğini iddia etmesi, ilgisizlikten boşanan bir kadının ise her erkeğin aynı olduğunu iddia etmesi gibi. Bu telkinler ile büyüyen veya bu telkinleri sohbetlerdeymiş gibi alan kişilerin, etkilenmemesi mümkün değildir.
Yukarıdaki araştırma sonucunun % 75 olması, düşündürücüdür. Sorunlarla baş etme yönteminin öğrenme ile oluşması, bu yöntemin de ilk olarak ailede öğrenilmesi, ailedekilerin baş etme yöntemlerini kullanmasını sağlar.
Zorluğa gelemeyen, evliliğindeki sorunları nasıl çözeceğini bilemeyen, sorun yaşadığında kesip atan bir aile sisteminde arkadan gelen üyelerin benzer davranış göstermesi pek de tutarsız........