“Faşizmi Nasıl Durdururuz” başlıklı kitabın yazarı Paul Mason, faşizmi kapitalizmden kaynaklanan sistem arızasının yinelenen bir semptomu olarak tanımlıyor (1). Gerçekten de kapitalist dünya son yirmi yıl içinde liberal demokrasiden otoriter popülizme, oradan da neofaşizme savruldu. Söz konusu süreçte sağ siyasetin popülist, muhafazakar ve radikal kanatları birbiriyle yakınlaşırken sol kanat iyiden iyiye yalnızlaştı. Liberal demokratları da dıştalayan otoriter tutum, hukuk devletini ve bireysel özgürlükleri aşındırmak için elinden geleni ardına koymuyor. Ayrıca dijital platformlar sayesinde neofaşist hegemonyanın inşası kolaylaşıyor. Bugün takipçisi çok olan sosyal medya hesaplarının paylaşımlarını ve bunlara yapılan yorumları incelerseniz faşizme bir tık uzaklıkta olduğunuzu hemen anlarsınız. Örneğin göçmenlere, kadınlara, LGBT bireylere ve hatta sokak hayvanlarına yönelik nefret söylemi hızla yayılıp kitleselleşiyor. Faşizan tutumları pekiştirmeye yarayan otoriter lider fetişizmi de yine sosyal ağlar aracılığıyla milyonlarca kullanıcıya bulaşıyor.

Gerçekte kapitalist sisteme duyulan güvensizliğin ve geleceğe dair umutsuzluğun artması faşizme ortam hazırlıyor. Serbest piyasa ekonomisinin iflası, alım gücünün düşmesi, işsizlik, iklim krizi, pandemi gibi çok çeşitli sorunlar sisteme duyulan güveni yerle bir etti. Bu zor koşullarda iktidar sahipleri hedef olmamak için kitlelerin gündemine çeşitli günah keçileri sokmaya başladı. Ötekine düşman etmek için kışkırtılmış hiddetin er geç şiddete dönüşmesi kaçınılmaz. Paul Mason’a göre geçen yüzyıldan almamız gereken en önemli ders, faşist düşünme biçiminin milyonlarca insan tarafından benimsendiğinde, topyekûn yıkım dışında hiçbir şeyin kitleleri tatmin etmeyeceğidir. Dolayısıyla neofaşizmin yükselişi topyekûn savaşın da habercisi olarak görülebilir. Beyazların siyahlardan, erkeklerin kadınlardan, yerli nüfusun göçmenlerden üstün........

© Gazete Manifesto