ABD’de Senato ve Temsilciler Meclisi için yapılan ara seçimlerde şaşırtıcı sonuçlar çıktı. Kesin olmayan sonuçlara göre Cumhuriyetçiler 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nde az farkla çoğunluğu sağlamaya yakın görünüyor. Senato’da ise denge durumunun Demokratlar lehine korunacağına işaret ediyor. Demokratlar Başkanlığın yanı sıra Senato ve Meclisi kontrol ediyordu.
ABD seçim tarihinde şimdiye kadar birinci döneminde Başkan’ın ara seçimlerde kaybetmediği tek Başkan oğul George Bush. Genellikle Başkan’ın partisi ara seçimlerde kontrolü rakibine kaptırıyor. Cumhuriyetçilerin Senato ve Temsilciler Meclisi’nde büyük farkla seçimi kazanması bekleniyordu. Zira enflasyon bir süredir beklentilerin üzerinde seyrediyordu. Biden’ın yaşlılıktan kaynaklı ciddi sağlık sorunları ve buna bağlı kendi partisi içinde dahi eleştirilen bir performans düşüklüğü var.
Kesin gözüyle bakılan kırmızı dalga Temsilciler Meclisi’nde az farkla kazanmaya ancak yetti. Senato’da istediğini alamadığı gibi valilik seçimlerinde ise kaleleri sayılan iki eyaleti Demokratlara kaptırdı.
Kamuoyu araştırmalarında da genel beklentiyle uyumlu sonuçlar çıkıyordu. Herkes 8 Kasım günü yapılan seçimlerde ülkeyi kırmızı dalganın saracağına ikna idi. Ancak öyle olmadı. Kesin gözüyle bakılan kırmızı dalga Temsilciler Meclisi’nde az farkla kazanmaya ancak yetti. Senato’da istediğini alamadığı gibi valilik seçimlerinde ise kaleleri sayılan iki eyaleti Demokratlara kaptırdı. Dolayısıyla genel algı nedeniyle kısmen dezavantajlı olan Biden, mevcut pozisyonunu önemli oranda korurken, seçimin kazananı olmasa dahi kaybedeni de olmadı. Cumhuriyetçiler ise belli bir başarı elde etti. Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu sağlamaları Biden’ı zorlamaları için önemli bir avantaj sağlıyor. Ne var ki kırmızı dalga beklentisi o kadar yükseltildi ki mevcut kazanım hem tabanı hem de partiyi tatmin etmedi.
Seçim sonuçları üzerinde iç ve dış politikada etkili olan birçok faktör var. Ancak temel bazı gündemler ön plana çıktı. Cumhuriyetçiler son aylarda beklentilerin üzerinde artan enflasyon ve ekonomik sorunlar ile bununla bağlantılı olarak Ukrayna’ya verilen mali ve siyasi destek işlendi. Demokratlar ise kürtaj hakkında somutlaşan demokratik hakların tehlike altında olmasını temel gündem yaptı. Cumhuriyetçi Başkanlar tarafından atanan üyelerin çoğunlukta olduğu Anayasa Mahkemesi’nin geçen yaz aldığı kürtaj kararı ve Cumhuriyetçilerin buna desteğinin demokratik kesimleri düşünülenden fazla kaygılandırdı. Trump’ın yeniden başkan seçilmesi halinde kürtaj başta olmak üzere özgürlükler lehine daha ileri adımlar atacağına dair milliyetçi sağcı retoriği Demokratik tabanı ciddi mana tedirgin etti.
Demokrat Parti ise seçim kampanyasını tam da bu tedirginlik üzerine kurdu. Demokrasi, hak ve özgürlüklerin tehlikede olduğu, Cumhuriyetçi Parti’nin iktidara gelmesi halinde demokratik işleyişi ortadan kaldıracağını yaygınca işledi. Anayasa Mahkemesi kararı başta olmak üzere Cumhuriyetçilerin söylem ve eylemleri Biden’ın “demokrasi tehlikede” söylemine hizmet etti. Demokrat Parti tabanı ve özellikle kadınlar hem konsolide hem de mobilize olabildi. Mevcut seçim sonuçlarının çıkmasında Demokrat Parti tabanının demokrasiyi koruma motivasyonuyla mobilize olmasının büyük payı var. Bu da kırmızı dalgayı kırmayı ve beklentileri tersyüz etmeye yetti.
Seçim sonuçlarının her iki parti açısından getirdiği zorluklar var. Demokratlar için Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu kaybetmek önemli bir kayıp oldu. Biden yönetiminin elini zayıflatan bir gelişme oldu. Cumhuriyetçiler yasa tasarılarıyla Biden’ı sıkıştırmaya çalışacak. Yine Biden’a yönelik soruşturmaları gündeme getirerek gündemi kendi lehine değiştirmeye çalışacaktır. Düşük ihtimal olsa da Cumhuriyetçilerin Senato’yu kazanması halinde ise Biden yönetimi için çetin bir süreç başlayacak. Meclis ve Senato’nun kaybı Biden yönetimini kilitleyerek adım atamaz hale getirecektir. Ancak görüldüğü kadarıyla Senato’da var olan denge durumu Demokratların lehine korunacak. Cumhuriyetçiler için kısmi başarıya rağmen durum pek parlak değil.
Kırmızı dalganın akim kalması parti içinde yeni tartışmaları beraberinde getirir. Özellikle giderek geri gelmesine kesin gözüyle bakılan Trump için zorlu bir süreci başlatabilir. Trump seçim sürecinde oldukça aktif bir rol aldı. Kendisine yakın Senato ve Meclis için yarışan adaylar için sahaya inerek kampanyalarına katıldı. Destek çıktığı adaylar istenilen performansı göstermesi bir yana bir kısmı kazanamadı. Bu Trump’ın aleyhine bir gelişme oldu. Önümüzdeki dönemde Trump’ın kesin gözüyle bakılan geri dönüşünü tartışmaya açabilir. Cumhuriyetçi Parti içinde Trump’ın giderek derinleşen kutuplaştırıcı siyasetine karşı zaten bir rahatsızlık vardı. Yeni duruma göre Trump’a karşı Cumhuriyetçi adayların çıkma şansı ve ihtimali arttı. Nitekim seçim gecesinden başlayarak eleştiri oklarını Trump’a yönelten parti için odaklar; şimdiden Florida’da tekrar vali seçilen Ron DeSantis’in ismini telaffuz etmeye başladı.
Biden ve Demokrat Parti için işler geçen iki yıl kadar kolay olmayacak. Kendisine kazandırdığı için Biden hem içerde hem dışarda, “demokrasiyi koruma” retoriğini daha fazla kullanacak.
Biden için de seçim sonuçları umut verici oldu. Oysa Temsilciler Meclisi’nin kaybı aslında önemli bir başarısızlık. Şansı ise karine olarak zaten Meclisi ve Senato’nun kaybedileceği kanaatiydi. Meclis’in küçük bir marjla kaybı, Senato’nun ise Demokratlarda kalma ihtimalinin yüksekliği, valilik seçimlerinde var olan eyaletleri korumanın yanı sıra kritik iki eyaleti Cumhuriyetçilerden alması, yine korkulan kırmızı dalganın gerçekleşmemesi Biden’ın hanesine artı olarak yazıldı. Yaşadığı sağlık sorunları ve ilerleyen yaşı nedeniyle Biden’ın 2024 seçimlerinde aday olmayacağına kesin gözüyle bakılıyor. Düşük ihtimal olsa da mevcut sonuçlar sağlığı daha kötüye gitmezse Biden’ın gelecek seçimlerde aday olma iddiasına hayat suyu verdi.
ABD iç siyaseti açısından Temsilciler Meclisi’nin el değiştirmesi siyaseti hareketlendirecek. Biden ve Demokrat Parti için işler geçen iki yıl kadar kolay olmayacak. Kendisine kazandırdığı için Biden hem içerde hem dışarda, “demokrasiyi koruma” retoriğini daha fazla kullanacak. Seçim sonuçları ABD halklarının bu konuda kaygı ve hassasiyetlerinin önemli ölçüde arttığını gösteriyor. En önemli sonuçlardan biri de halkların var olan ekonomik sorunlara rağmen; cinsiyetçi, milliyetçi sağcı siyasete karşı demokratik hak ve özgürlükleri öncelemesidir. Trump’ın toplumu kutuplaştırması belli bir oranda geri tepmiş gibi görülüyor. Trump’ın kutuplaştırıcı dili ve politikaları Cumhuriyetçi Parti’ye kaybettiriyor. Bu aynı zamanda 2024 seçimleri açısında da önemli ip uçları veriyor.
Sahip olduğu ekonomik, askeri ve siyasi gücü nedeniyle ABD seçimleri dünya siyasetini de ilgilendiriyor. Ara seçimlerde Biden’a verilen destek, dünya siyasetinde bir trend haline gelen milliyetçi, dinci, cinsiyetçi sağ siyasetin ivmesini de yakından ilgilendiriyor. Sağ trenle iktidara gelen otoriter, despotik yönetimler son olarak Ukrayna’da olduğu gibi dünyanın birçok bölgesini kronik savaş alanı haline getirdi. Biden’ın ve dolayısıyla Demokratların ABD’de iktidarda kalması ehveni şer de olsa dünyada milliyetçi, dinci sağ siyasetin ivme kaybetmesine etkisi olabilir.
İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde gazetecilik, Fen-Edebiyat Fakültesi’nde Hititoloji okudu. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde yüksek lisans yaptı. 1999’da başladığı gazetecilik mesleğine Azadiya Welat, Özgür Gündem ve Dicle Haber Ajansı’nda dış politika, siyaset, kültür ve dil üzerine yazı ve analizleri yayımlandı. 2016’dan bu yana Gazete Karınca’da yazmaktadır.
ABD ara seçimlerinin sürpriz sonuçları: Kim neyi kazandı?
ABD’de Senato ve Temsilciler Meclisi için yapılan ara seçimlerde şaşırtıcı sonuçlar çıktı. Kesin olmayan sonuçlara göre Cumhuriyetçiler 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nde az farkla çoğunluğu sağlamaya yakın görünüyor. Senato’da ise denge durumunun Demokratlar lehine korunacağına işaret ediyor. Demokratlar Başkanlığın yanı sıra Senato ve Meclisi kontrol ediyordu.
ABD seçim tarihinde şimdiye kadar birinci döneminde Başkan’ın ara seçimlerde kaybetmediği tek Başkan oğul George Bush. Genellikle Başkan’ın partisi ara seçimlerde kontrolü rakibine kaptırıyor. Cumhuriyetçilerin Senato ve Temsilciler Meclisi’nde büyük farkla seçimi kazanması bekleniyordu. Zira enflasyon bir süredir beklentilerin üzerinde seyrediyordu. Biden’ın yaşlılıktan kaynaklı ciddi sağlık sorunları ve buna bağlı kendi partisi içinde dahi eleştirilen bir performans düşüklüğü var.
Kesin gözüyle bakılan kırmızı dalga Temsilciler Meclisi’nde az farkla kazanmaya ancak yetti. Senato’da istediğini alamadığı gibi valilik seçimlerinde ise kaleleri sayılan iki eyaleti Demokratlara kaptırdı.
Kamuoyu araştırmalarında da genel beklentiyle uyumlu sonuçlar çıkıyordu. Herkes 8 Kasım günü yapılan seçimlerde ülkeyi kırmızı dalganın saracağına ikna idi. Ancak öyle olmadı. Kesin gözüyle bakılan kırmızı dalga Temsilciler Meclisi’nde az farkla kazanmaya ancak yetti. Senato’da istediğini alamadığı gibi valilik seçimlerinde ise kaleleri sayılan iki eyaleti Demokratlara kaptırdı. Dolayısıyla genel algı nedeniyle kısmen dezavantajlı olan Biden, mevcut pozisyonunu önemli oranda korurken, seçimin kazananı olmasa dahi kaybedeni de olmadı. Cumhuriyetçiler ise belli bir başarı elde etti. Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu sağlamaları Biden’ı zorlamaları için önemli bir avantaj sağlıyor. Ne var ki kırmızı dalga beklentisi o kadar yükseltildi ki mevcut kazanım hem tabanı hem de partiyi tatmin etmedi.
Seçim sonuçları üzerinde iç ve dış politikada etkili olan birçok faktör var. Ancak temel bazı gündemler ön plana çıktı. Cumhuriyetçiler son aylarda beklentilerin üzerinde artan enflasyon ve ekonomik sorunlar ile bununla bağlantılı olarak Ukrayna’ya verilen mali ve siyasi destek işlendi. Demokratlar ise kürtaj hakkında somutlaşan demokratik hakların tehlike altında olmasını temel gündem yaptı. Cumhuriyetçi Başkanlar tarafından atanan üyelerin çoğunlukta olduğu Anayasa Mahkemesi’nin geçen yaz aldığı kürtaj kararı ve Cumhuriyetçilerin buna desteğinin demokratik kesimleri düşünülenden fazla kaygılandırdı. Trump’ın yeniden başkan seçilmesi halinde kürtaj başta olmak üzere özgürlükler........
© Gazete Karınca
visit website