Haniflik insanın tabiatına ve fıtratına uygun olarak kayıtsız ve şartsız Allah'a teslimiyeti tüm sahte tanrıları reddederek kulluğu yanlızca Allah'a hasretmeyi ifade etmektedir, aslında yönelmek anlamına gelen hanif sözcüğü delaletten sapıklıktan ayırlıp hak yola girmeyi ifade eder, hanif ise doğru yola girmiş ve istikameti yakalamış kişi demektir.
Cahiliye döneminde araplar sünnet olan ve hac ziyaretinde bulunan kimselere onları Hz Peygamerini dini üzere kaldıklarını ifade etmek için hanif diyorlardır, dolayısı ile islam tevhid inancına işaret eden temel bir kavramdır.
Hanif kelimesi Kuranda on yerde geçmektedir, Hz İbrahim kendisini hanif olarak nitelemektedir Kuranda ibrahimin ne yahudi ne hiristiyan nede müşriklerden olduğu ancak onun Allah'a teslim olmuş bir hanif olduğunun belirtilmesi yahudi olun veya hiristiyan olun ki doğru yolu bulasınız........