ABD’de ikinci Trump dönemi 20 Ocak 2025’te başladı. Bu yazıda Trump yönetiminin ilk yılını, daha çok ABD içi tartışmalara odaklanarak değerlendirdim. Bu bir yıl sonunda, Trump politikaları herhangi bir rasyonel zemine dayanıyor mu yoksa yaşananlar tamamen bir ‘çılgınlıktan’ mı ibaret sorusuna yanıt vermek için elimizde daha çok veri var. Yazıda şu görüşü açtım: Trump, yeni gelişen bir toplumsal blokun temsilcisi olarak hareket ediyor.

2025’te ABD’nin ekonomik politikası nedir diye sorduğumuzda ilk göze çarpan özellik, stratejik yapısal hedefler ile kaotik uygulama arasında gidip gelen bir uygulama olduğudur. Stratejik yapısal hedeflerin neler olduğuna baktığımızda, yerli üretimi önceliklendirmek, ticaret açığını azaltmak ve Amerikan firmalarını gümrük vergileri aracılığıyla korumayı amaçlayan bir politika seti karşımıza çıkıyor. Trump’ın sıklıkla dile getirdiği ‘Önce Amerika’ sloganı bu çerçeveyi özetliyor.

Trump yönetiminin gümrük vergilerini artırmak için ileri sürdüğü temel gerekçe, ABD’nin küresel üretimdeki üstünlüğünü kaybetmesidir. Tarife politikası, üretim alanındaki bu gerilemeyi durdurmak ve imalatta liderliği geri almak için seçilen temel bir araç olarak görülebilir. Uygulanan karşılıklı gümrük vergileri (Tüm ithalata uygulanan yüzde 10 temel vergi ve Çin gibi ülkelere uygulanan daha yüksek oranlar), bu yeniden yapılanmayı zorlamak için seçilen mekanizmadır. Kulağa yadırgatıcı gelse de bu politika, üretimde rekabet avantajı kazanmayı ve imalatı ülke içine çekmeyi amaçlayan korumacı bir ticaret rejimini inşa etmeyi amaçlıyor.

Buraya kadar olan kısım, yapısal hedeflerle ilgiliydi. Ancak bir de bunun kaotik uygulama kısmı var. Gümrük vergilerinin ilan edilmesi, 2025 başında piyasalarda anında dalgalanma yarattı. Tarifelerin yürürlüğe girmesinden önceki ithalat artışı nedeniyle gayrisafi yurt içi hasılada (GSYİH) birinci çeyrekte daralma yaşanırken, ardından ikinci çeyrekte hızlı bir toparlanma geldi. İşsizlik oranı düşük........

© Evrensel