Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı “SEGE illerin ve bölgelerin sosyoekonomik gelişmişlik sıralaması 2025”i ekim ayında açıklamış bulunuyor. Geriye doğru 2017, 2011, 2003 istatistikleri var, 1960’lara kadar bazı ölçümler var.

Osmaniye ve Düzce ile birlikte 2000’li yıllar itibarıyla il sayısı 81 olmuştu. Yani 2003 ile 2025’i daha sağlıklı kıyaslayabiliriz.

2003’ten 2025’e bu tablolara bakınca öncelikle illerin gelişmişlik sıralamasındaki büyük farklılaşmalar dikkat çekiyor. Çok kısa sürelerde bir ilin aşağıya diğer bir ilin yukarı çıkması; illerin veya ülkenin istikrasızlığını mı gösteriyor, siyasal etkileri mi gösteriyor, genel olarak ülke ve dünya ekonomisinin değişiminin mi yansımalarıdır, depremlerin etkisi nedir, birkaç ayrıntı vereceğim, yorum sizlere kalmış.

İllerin sosyoekonomik gelişmişlik durumu yıllara göre birkaç değişken değişmekle beraber 50-60 arası göstergeyle/değişkenle ölçülmeye çalışılıyor. Bu değişkenler 9 alana/boyuta dağılıyor: 1) Demografi değişkenleri, 2) İstihdam değişkenleri, 3) Eğitim değişkenleri, 4) Sağlık değişkenleri, 5) Rekabetçi ve yenilikçi kapasite değişkenleri, 6) Mali değişkenler, 7) Erişilebilirlik değişkenleri, 8) Yaşam kalitesi değişkenleri.

İstihdam/ çalışma yaşamı göstergeleri ile mali göstergeler illerin gelişmişlik düzeyleri bakımından daha yansıtıcı/ölçücü........

© Evrensel