menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Biliyor musunuz?

14 1
26.01.2024

Belirsizlikle yüklü olduğundan günün sonunu tahmin edemiyoruz. Yanlış tarif ettiğimiz için enflasyonu düşüremiyoruz. Saçma olduğu için para politikasını anlamıyoruz. Şaştığı için maliye politikasına hakim değiliz, TV dizilerinden adı “Gaddar” olanda kendimizi buluyoruz. Yerde sefalet, hedef uzay. Ne Merkez Bankası’ymış, rating rekorları kırıyor. Bu hafta da kalan kıyı şeritlerimizi imara açtık. Bu liste uzar gider. Yorumu zor yorumsuz bir dönem. Bu geçici bir dönem olmasa gerek, barışsak mı sizce?

Bu hafta, kısa süre önce siyasette ekonomide finansta karar verici konumunda bulunan bir grup fikir önderinin, “iyimser”likle çözüm aradığı ekonomi değerlendirme toplantısında analizlerini dinledim. Sorulara nezaketle verilen umutsuz yanıtlarına, çözüm üretememelerine ve başka yol bilmemelerine, eski metriklerle yenilik üretmeye çalışmalarına şaşırdım… bir Nuri Bilge Ceylan filmi izlediğimi düşündüm. Mekana ve zamana “yabancılaşma” diye tanımlayabilirim.

Kendime neyi kaçırıyorum diye sordum. Zamanı!

Başka bir pencereden bakalım mı?

HOROZ DÖVÜŞÜ

Darwin’in “Türlerin Kökeni” çalışmasını anımsayın, hayvan ırkını evcilleştirilme çalışmaları, hem doğal koşullarla hem de yetiştirici tarafından başlatılan seçilimin biyolojik özelliklere nasıl etki edebileceğini gösteren hızlandırılmış bir evrim biçimine işaret ediyordu. Yeni bir araştırmada horoz dövüşü mercek altında. Kumar yönüyle değil, vahşetle. Kanatlılardan bu horoz ırkı özel yetiştiriliyor. Dövüş horozları üzerine yapılan araştırma bulguları saldırganlığın genetik kökenlerine ilişkin ipuçları sunuyor. Araştırmayı yapan Doç Dr. Andrés Bendesky, dövüşçü horoz nesli üzerine çalışmalarını G3: Genes|Genomes|Genetics dergisinde yayınlamış. Dövüş horozlarının kas yapısının, onları özellikle çevik kılacak şekilde değiştirilmiş olabileceğini söylüyor. Saldırgan davranış eğilimleri muhtemelen bu nedenle ortaya çıkıyor. Büyük olasılıkla güneydoğu Asya'da dövüş için evcilleştirilmiş, evcil olmayan yerel kanatlılarla karıştırıldıkça çeşitlenmişler. Hayvanların genetik seçilim, eğitim ve koşullandırma ile çevre faktörlerinden etkilendikleri ve değişime uğradıkları bilinse de davranışların genetik temeli ve evrimi hakkında az bilgimiz var.

İNSAN DÖVÜŞÜ

İnsan ırkı olarak neden bu kadar vahşiyiz? İnsan davranışlarını mutasyona uğramış dövüş horozları üzerine yapılan çalışmalarla açıklamak mümkün olabilir mi?

Dünya genelindeki toplam aktif askeri personel sayısını, belirlemek kolay değil. Global Firepower, CIA World Factbook'ta listelenen ülkelere bakarsanız, örneğin, Ukrayna'yı işgali öncesinde yaklaşık 900 bin aktif görevli askeri bulunan Rusya’yı, yalnızca bin aktif görevli personeli olan Lüksemburg’u hiç daimi ordusu olmayan İzlanda’yı görüyorsunuz. Gerçek bu mu? Savaş deyince akan sular duruyor, gönüllülerden oluşan yüzbinler var.

Ukrayna’yı işgal eden ilk Rus kuvvetlerinin 150-200 bin civarında olduğu tahmin ediliyordu, bu sayılar kayıplar, rotasyonlar ve takviyelerle dalgalandı. Ukrayna düzenli askeri personeli görece çok azdı, ama........

© Ekonomim


Get it on Google Play