“Kümesteki kazdan en az gürültüyle en fazla tüyü” yolmak mı? Yoksa…

Bundan 400 yıl önce Fransa’da 14. Louis’nin Maliye Bakanlığı’nı yapan Jean-Baptiste Colbert “Vergi sanatı, kazdan en az gürültüyle en fazla tüyü yolmaktır” demiş. Biraz kaba ve hatta aşağılayıcı olsa da bu tanım daha sonra çok tuttu, literatüre yerleşti. O kadar tuttu ki; yıllar sonra vergisini zamanında ödeyen mükelleflere “kümesteki kaz” denildi.

Güneş kral lakaplı Louis’nin döneminde 22 yıl boyunca bakanlık yapan Colbert, bu bakış açısıyla vergi adaletini sağlamadı ama o dönemde yaptıkları nedeniyle Louis’in kasasını doldurdu; kralın güvenini, kazandı ve Fransa’da “Büyük Colbert” diye anılmaya başlandı.

Oysa etkin ve güçlü bir maliye politikasının temel amacı, hükümet harcamaları ve vergilendirmeyi kullanarak güçlü ve sürdürülebilir bir büyümeyi teşvik etmek ve yoksulluğu azaltmaktır. Bu nedenle maliye politikası, “Büyük Colbert”in dediği gibi kazları en az gürültüyle yolmayı değil; kümesteki kaz sayısını artırmayı ve kazların tüylerini “en adil” şekilde yolmayı hedeflemelidir.

Önceki gün TBMM’ye sunulan vergi paketi haziran ayında tartışılmaya başlandığında eski bir üst düzey bürokrat dostum “Piyasa oyucuları, tartışılmakta olan vergi kanunu taslağına çok kısa vadeli bakıyorlar. Taslak yasalaşırsa, bütçeye ne kadar düzeltme gelir onu hesaplamaya çalışıyorlar. Oysa taslağın bazı maddeleri hayata........

© Ekonomim