■ Milletlerin iyisi kötüsü, akılsızı akıllısı, beceriklisi beceriksizi yoktur; iyi eğitileni ve iyi yönetilenlerinin başarılı olmaları vardır. Çin’in yükselişinde gözlenen belirleyici etkenlerden biri, yöneticilerin yaşamın öz gerçeğini kavramış olmalarıdır. Bir başka etken de, “güven yaratma” özeninin gösterilmesidir.

■ Çin’de yüksek büyüme oranının uzun yıllardır sürdürülmesinin ardında, teknolojideki ileri ülkeleri yakalama makasının kapanması yatmaktadır. Çin’in ekosistem odaklı kültürü, yöneticilerin dingin düşünme özeni ve plan disiplinin yaygınlığı gibi etkenler “kapsayıcı inisiyatifl er” geliştirmenin önünü açıyor.

Ekosistemleri kavramanın iş yönetiminde ne kadar önemli bir “değişken” olduğunu anlatmak için 17 Kasım 2025 günü yayımlanan “Nasıl” da şu cümleleri paylaştık: Son çeyrek yüzyılda, küresel ölçekte adını duyuran telekomünikasyon ve telefon üreticisi Huawei'nin yöneticisi Ren Zhengfei, ABD firmalarına lisans bakımından ne kadar bağımlı oldukları sorusuna, “Huawei bugün ulaştığı noktada teknoloji üretiminde bir sorun yaşamaz. Arada teknolojik açık varsa, bir boşluk olsa da, onu kısa sürede doldurabiliriz. Bizim için önemli olan ekosistemi oluşturmak ve geliştirmektir. Geldiğimiz aşamada, bütün enerjimizi ekosistemler oluşturma üzerine odaklıyoruz,” yanıtını veriyor.

Financial Times’den Claf Btorbeck, Sabestiuan Ash, Florian Müller’ın ortak yazısı, “Alman sanayisi Çin-ABD kıskacında” başlığıyla Oksijen’in 253’üncü sayısında paylaşıldı. Yazıda altı çizilmesi gereken değerlendirmeler şöyle:

• On yıl önce Pekin mühendislik alanında ileri teknolojiye güvenerek dünya lideri olmaya karar vermişti.

• Thin Ice Macro Economics’ın kurucusu Sypros Anrdeopoulos’a göre, pandemiden bu yana Çin Almanya’yı kendi silahıyla vuruyor: Çin’in sermaye malları Avrupa’da üretilenlerden ortalama yüzde 30 daha ucuz.

• Bauer Kompressoren Grubu Başkanı Philipp Bayat, Avrupa’da bir fabrika için gerekli tel işleme makinesine İsviçre merkezli fabrika 130 bin Euro teklif ederken Çin’deki üretici 28 bin Euro önerebiliyor...

• Otomotiv yedek parçası tedarikçisi Schaeffl er’in CEO’su Klaus Rosenfeild’e göre “Çin son yıllarda büyük teknolojileri takip etme ve ele geçirme konusunda çok daha başarılı hale geldi.”

• En önemlisi, Çinli üreticilerin kalite farkını kapatmış olmaları.

• Daha derindeki güce ise İngiltere’nin Türkiye eski büyükelçisi, MI6’nin eski başkanı Richard Moore‘un analizinde işaret ediyor: “Çin hem büyük hem de kararlı ve uzun vadeli düşünceyle yönetilen ” bir toplum.

Çin’ in “yükselen güç” olmasını sağlayan ve küresel ölçekte ekosistem egemenliğini artıran yönetim tarzını ve Ren Zhengfei’yi haklı çıkaran etkenleri değerlendirmeliyiz. Söz konusu etkenleri, ekosistem-odaklı kültür ve uygarlık tasavvuru, dingin düşünme ustalığı, plan disiplini, kapsayıcı inisiyatifl er geliştirme ve entelektüel birikim başlıklarında toplayabiliriz.

Çin’de insanları, düşünce ve davranışlarında yönlendiren temel etkenlerden biri Konfüçyüs etkisidir. Kadım Mısır kültüründe insan davranışını etkileyen “ölümden sonra tekrar dönüş” üzerine kuruludur. Açılışı yapılan Büyük Mısır Müzesi’ndeki tarihi belgelerde, ölümden sonra dönüşün etkileri
gözlenmektedir.

Çin düşüncesine yön veren Konfüçyüs ise ölüm ve sonrasına değil, dünyaya ve bugüne dönüktür. Temel amacı da, sosyal ve siyasal karmaşayı çözerek, istikrarlı bir toplum yaratmadır.

Çin kültürü ölüm ve sonrasını tümden yok saymaz, ama geçmişte “altın çağı” yaratarak onu fetiş haline getirmeye pek açık değil. Konfüçyüs’un, yönetimde istikrar için töreye uyun, erdemli ve ahlaklı olun, örnek evlat olmaya çalışın, günün koşullarına göre kendinizi konumlandırın ve dürüstlükten sapmayın ilkeleri insanların zihninde “uyum yeteneğini” geliştirmeye açık kapılar bırakır.

Çin kültüründe egemen olan kozmos, dünya ve canlı doğasını belirleyen ekosistemleri kavrama eğilimi çağımızı değerlendirmek için fırsat yaratıyor.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in “veri ve dijitalleşmeyi” Marksist ekonomi-politik teorisinin bir parçası olarak ilan etmesi ve bunları üretim araçları olarak tanımlanması,........

© Ekonomim