Devlet Planlama Teşkilatı’ndan üniversite kürsülerine, sanayiden entelektüel hayata uzanan yolculuğuyla Osman Nuri Torun; yalnızca bir bürokrat değil, Türkiye’nin kalkınma hayalini, adalet duygusunu ve aydınlanma idealini kuşaktan kuşağa taşıyan özel bir tanıklığın merkezinde yer alıyor.

Tokat’ta Gazi Osman Paşa Lisesi’ne başladığım eğitim-öğretim yılının sonuna doğru 27 Mayıs 1960 günü askerler Demokrat Parti iktidarına son vermişti. Niksar’da ortaokulda okurken “siyasi seçimimi” yapmıştım; lisede öğrenciler arasında politik tartışmalar yapıldığında, Demokrat Parti’nin (DP) özellikle “vatan cephesi” ayrımından rahatsızlığımı arkadaşlarımla paylaşıyordum: “Bu bir ayrımcılıktır; DP’ye oy verenler ‘vatan cephesi’ ise diğer partilere oy verenler ‘hangi cephede’ sayılıyor?” sorusunu sorardım.

Ortaokul yıllarında, babamın asker arkadaşının bakkal dükkânında gazete satılıyordu; boş zamanlarımı o dükkânda geçiriyor; Cumhuriyet ve Milliyet gibi gazeteleri izliyordum. Lise günlerinde ise okulun karşısında kırtasiye dükkânı olan Burhan Cahit Büyükispir’le dostluk kurdum. Eli kalem tutan iyi bir insan olan Burhan Cahit Büyükispir’in mekânı bizim kitaplığımız oldu. Daha sonra bir süre Tokat’a akşamüzeri gelen gazeteleri abonelere dağıtımı da Bizerili (Akbelen) Müezzin Ahmet’in gazete bayi dükkânını okuma mekânı olarak değerlendirme fırsatı yarattı.

Askeri yönetimin Milli Birlik Komitesi 30 Eylül 1960’da Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) kurulmasını kabul etti 5 Ekim 1961 günü Resmi Gazete’de yayımlanan kararla DPT kuruldu. Teşkilatın ilk müsteşarı Kurmay Albay Şinası Orel’di. Orel’in nasıl bir kişilik olduğunu derinliğine anlamak isteyenler Attila Karaosmanoğlu’nun anılarını okumalı.

Şinası Orel’in ayrılışından sonra Osman Nuri Torun DPT Müsteşarı oldu. Attila Karaosmanoğlu, Necat Erder ve Ayhan Çilingiroğlu da daire başkanlarıydı. Dr. Atilla Sönmez ise ekibin destekçisi olarak öne çıkanlardandı.

İsmet İnönü Hükümeti koalisyonunun ortağı Ekrem Alıcan’la plan konusunda görüş ayrılığı ortaya çıkınca Osman Nuri Torun ve üç daire başkanı görevden ayrıldı. Dr. Atilla Sönmez de onları izlemek istedi, ama ayrılanlar içerde kalmasını, planının ana ekseninin korunması için çaba göstermesini........

© Ekonomim