Gümüşteki ışıltı |
Latince “Argemtum”un kısaltması olan Ag sembolü ile gösterilen gümüş, çok eski zamanlardan beri bilinmekle birlikte altın ve bakırdan sonra keşfedilmiştir. Gümüşün M.Ö. 3100’lü yıllarda Mısırlılar ve M.Ö. 2500’lü yıllarda Çinliler ve Persler tarafından kullanıldığı belirlenmiştir. Elektrik ve ısıda en iyi iletken metal olmanın yanı sıra, ışığı çok iyi yansıtan, dövülebilen ve sünebilen bir metal olması nedeniyle süs eşyalarında kullanılmıştır. Saf gümüş yumuşak olup, mekanik kuvvete karşı direnci azdır. Bu nedenle daha sert metallerle alaşımlar halinde kullanılır.
Tarihte altın standardı gibi, temel para biriminin gümüşle tanımlandığı “gümüş standardı” olarak adlandırılan bir para sistemi de bulunmaktadır. Bu standarda göre diğer paralar, istenildiğinde, hiçbir kısıtlamaya gidilmeden gümüşe çevrilebilir. Keza gümüş sikke basımı, gümüşün serbestçe ithal ve ihraç edilebilmesi mümkündür. Ancak artık dünyada gümüş standardı uygulayan hiçbir ülke kalmamıştır.
Gümüş, genellikle enflasyonist dönemlerde ve piyasalarda risk iştahının düştüğü dönemlerde parasal dalgalanmalara karşı güvenli liman olarak veya nakit para için yatırım amaçlı olarak kullanılır. Küresel gelişmiş ülkelerde faiz oranlarında düşüş dönemlerinin yaşandığı zamanlarda beklenen enflasyon oranlarında yükseliş eğilimi değerli metallere olan talebi yükseltmektedir. Özellikle yükselen enflasyon ortamlarında değerli metal fiyatlarında ekstra yükseliş hareketleri yaşanmaktadır.
2020 yılından itibaren gümüş arz/talep dengesinde talep lehine belirgin bir yükseliş durumu söz konusudur. Gümüş Enstitüsü tarafından 2023 yılında hazırlanan araştırma raporunda küresel gümüş talebinin 1,24 milyar ons ile bugüne kadarki en yüksek talep düzeyine ulaştığı açıklanmıştır. 2024 sonu itibarıyla arz/talep açığının 250 milyon ons seviyesine yaklaştığı görülmüştür.
Neticede gümüş fiyatlarını etkileyen birçok gösterge bulunmaktadır ancak içlerinde en önemli olanları olarak şunları sayabiliriz: Küresel arz-talep dengesi, küresel ticaret hacmindeki değişimler, genel makroekonomik gelişmeler (büyüme, enflasyon) ve doların diğer rezerv paralar karşısındaki değeri. Yani piyasalarda “DXY” şeklinde ifade edilen dolar endeksindeki trend değişiklikleri çok iyi izlenmelidir. İstisnalar genel kaideyi bozmamakla birlikte Amerikan faizleri ve Amerikan dolarındaki değer artışları değerli metal fiyatlarını........