Max Tegmark'ın “Our Mathematical Universe” adlı kitabı; Platon'un, sonsuz matematiksel formlar fikrinin, çoklu evrenler kavramıyla nasıl bağdaştırılabileceği sorusuna cevap verir. Düşündürücü ve farklı bir anlatımla yazılmış, bu kitap; bilimin ve bilimsel yöntemin geleceği, insan bilgisinin sınırları ve çoklu evrenle ilgili çeşitli fikirlerin; bilimsel, felsefi ve ahlaki anlamları hakkında yeni sorular oluşmasına sebep oluyor.
Platon'un Formlar Teorisi, bir şeyi görünüşte kaotik ve çoklu evren teorilerine sığdırmayı başarıyor. Platon'un, formlar fikrine dair bazı şeyleri hatırlayabilirsiniz. Bu, temelleri itibarıyla şuna indirgenir: Platon, bizim sözde gerçek dünyamızın da içinde yer aldığı mükemmel, ebediyen var olan fikirlerden oluşan bir dünya olduğunu düşünüyordu. Bizim yaşadığımız dünya ise sadece bir gölgesiydi bunun.
Tegmark'ın Matematiksel Evren Hipotezi (MUH) ile özü, sadece matematiksel yapıların bağımsız bir kimliğe sahip olması veya doğanın matematikte yazılmış bir kitap olması değil, doğanın matematiksel bir yapı olması ve tıpkı tüm matematiksel yapıların bizim onları keşfedip keşfetmememizden bağımsız olarak var olmasıdır. Mantıksal olarak tutarlı olan tüm evrenler, yapılarını keşfetmiş olsak da olmasak da mevcuttur. Bu, modern Platoncu bir yaklaşımdır.
Platon ile modern Platoncular arasındaki büyük uçurum ise antik filozofun; doğal dünyanın düşünce matematiğinin, saflığının kusurlu bir kopyası olduğunu düşünmesidir. Bunu, doğanın hesaplanabilir düzenliliklerinde bizzat Tanrı'nın elini gören Newton'la karşılaştırın. Modernler için ise matematiksel yapılar ile doğal yapılar neredeyse bir ve aynı hale geldi.
Piyasalarda da Platon ve modern Platoncular vardır ve ilki bizce daha geçerli bir düşünme biçimidir.
Hafta sonu Trump’a yönelik suikast girişimi, piyasalar açısından tüm trendleri değiştiren dışsal bir şok mu? Bizce değil ama bu durumun, piyasa yansımaları olmayacak demek değil.
Piyasalar, suikast girişiminden önce de Trump’ın başkanlığına daha çok olasılık........