Bir ülkedeki üretim ve tüketim miktarının birbirine yakın olmasını ve uyumlu hareket etmesini yani tüketim ve üretimin birlikte artmasını ya da azalmasını bekleriz. Alttaki grafik Türkiye’de perakende satış hacmini ve sanayi üretim endeksini bir arada gösteriyor. Her iki gösterge 2016-2021 arasında beklediğimiz gibi uyumlu bir seyir izliyor.

Ancak bu iki gösterge her zaman aynı hızda ve aynı zamanda hareket edemez. Çünkü sanayi üretimi sadece Türkiye’de yapılan üretimi ölçerken, perakende satışlar ithal tüketim mallarını da kapsıyor. Sanayi üretimi hem yurtiçi satışa hem ihracata yönelik üretimi kapsarken, perakende satış endeksi sadece yurtiçindeki satışları ölçüyor. Ayrıca kimi zaman biriken stoklar nedeniyle, ülkenin ihracatında ani bir yavaşlama olduğunda ya da ithalat cazip hale gelirse yine üretim tüketimin gerisine düşebiliyor. Ancak bu iki endeks aydan aya farklı değerler alsa da genel doğrultuları birbiri ile uyumlu gidiyor.

2022’den sonra Türkiye’de sanayi üretimi ve perakende satışlar arasındaki bu uyum bozuldu. Sanayi........

© Ekonomim