Dış borcun nasıl geliştiği hakkındaki rivayetler muhtelif. Salt borç değerine bakılınca elbette yükselme görülüyor: 2001 sonunda 114, 2013 sonunda 405 ve 2024’ün ikinci çeyreğinde ise 512 milyar ABD doları. GSYH’ye oranla da analiz yapanlar var ve çoğunluktalar. Bu ölçüte göre durum şöyle: 2001 sonunda yüzde 56, 2013 sonunda yüzde 43 ve 2024’ün ikinci çeyreğinde yüzde 43. Bu ölçütler ödeme kapasitemiz açısından doğru değil. İlki sadece mutlak borç değerine odaklanıyor. İkincisi ise döviz borcumuzu GSYH’ye oranlıyor; oysa döviz cinsinden ödeme kapasitemizi GSYH ölçmüyor.
Daha doğru bir ölçüt, dış borcu toplam döviz gelirlerimize oranlamak. Grafikte, 1998’in son çeyreği ile 2024’ün ikinci çeyreği arasındaki dönemde GSYH’nin alt kalemi olan mal ve hizmet gelirlerine oranla toplam dış borcumuzun ve alt bileşenlerinin hareketleri gösteriliyor. Toplam döviz gelirimiz mal ve hizmet gelirlerinden fazla. Ama hem aradaki fark ihmal edilebilir düzeyde hem de bazı döviz........