Üreticilerin ve hanelerin gözünden iktisadi eğilimler |
Her ayın üçüncü ve dördüncü haftalarında o ayın genel iktisadi eğilimlerini yansıtan anketler peş peşe yayınlanıyor. Tüketici güven endeksleri, reel kesim güven endeksi, sektörel enflasyon beklentileri, sektörel güven endeksleri gibi birçok veri geçtiğimiz günlerde yayınlandı.
Kasım ayında gerek Bloomberg HT Tüketici Güven Endeksi, gerek TÜİK -TCMB Tüketici Güven Endeksi’nin görece güçlü yükseliş gösterdiğini izledik. Bu artışta en önemli faktör tüketim eğilimindeki yükselme oldu. Kasım ayında ‘Kara Cuma’ olarak bilinen güçlü indirim dönemi tüketim eğilimindeki artışın ve dolayısıyla tüketici güvendeki artışın en temel nedeni görünüyor.
İmalat sanayiinde faaliyet gösteren 1791 işyerinden derlenen verilerle hazırlanan Reel Kesim Güven Endeksi’ne baktığımızda, mevsimsel olarak düzeltilmiş endeksin 1,2 puan artarak 103,2 seviyesine geldiğini izliyoruz. Mevsimsellikten arındırılmış endeksin son 5-6 ayda yukarı seyretmesi, çeyreklik olarak büyüme eğilimine işaret ediyor. Verilerin detayına baktığımızda, üretim hacminde geçen yılın son üç aylık dönemine göre gerileme izlenirken, hem iç hem dış sipariş miktarı ve dolayısıyla toplam sipariş miktarında artış gözlemleniyor. Kapasite kullanım oranlarındaki hafif de olsa yükselişi dikkate alacak olursak, firmaların ya da üreticilerin artan talebi ağırlıklı olarak kapasite kullanım oranındaki yükselişle sağladığını görüyoruz. İktisadi yönelim anketinin detaylarına baktığımızda, son iki yıldır yatırım eğiliminde düşüşün çok net olduğunu, ara ara yukarı gitse bile bu eğilimin değişmediğini, kasım ayı verisinde de eğilimin aşağı yönlü olduğunu görüyoruz. Bu durum firmaların talepteki artışı........