Tasarruflar neden düşüyor?
Finansal tasarruflarımızın milli gelire oranı son üç yılda önemli ölçüde gerilemiş durumda. Finansal tasarruflar derken toplam tasarruflarımızın finansal sisteme aktarılan kısmını kastediyoruz ve çok önemliler. Önemliler çünkü uzun vadeli büyüme oranımızı, gelişmişlik seviyemizi hatta enflasyon oranımızı finansal tasarruflar belirliyor. Araştırmalar uzun vadede tasarrufların milli gelire oranı ne kadar yüksekse, ekonominin o kadar hızlı ve kaliteli büyüdüğünü gösteriyor.
Peki Türkiye için bu oran nedir? Öncelikle aşağıdaki grafiği bir inceleyelim, sonra da grafikte gördüğümüz veriler üzerine düşünelim.
* Mevduat, pay senetleri, özel kesim ve kamunun tüm borçlanma senetlerinin yurtiçi yerleşiklerce tutulan kısmı.
Kaynak: TÜİK, BDDK, TCMB, Borsa İstanbul ve SPK verilerinden yazar tarafından hesaplanmıştır.
Finansal tasarruflar sadece sistemdeki kalemleri içeriyor. Yani içinde yastık altı altın ve döviz ya da dijital paralara yapılan “yatırımlar” yok. Kısaca veriyi ülkemizde finans sektörü kurulduğundan bu yana (yaklaşık 160 yıl) geçen sürede, biriktirdiğimiz tüm tasarrufların bir yıllık gelirimize oranı olarak okuyabilirsiniz. Bu oran Aralık 2022 itibariyle yüzde 95 civarında iken, 2023 ve 2024 yıllarında düzenli bir şekilde gerileyerek, 2024 sonunda yüzde 67 olmuş. 2025 içinde ise hafifçe artarak........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Gideon Levy
Waka Ikeda
Grant Arthur Gochin
Rachel Marsden