menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Tahıllarda üretim azalırken, ithalat artıyor

28 1
26.11.2025

Dünkü yazımda Amerika Tarım Bakanlığı’nın (USDA) Türkiye’nin hayvancılığını mercek altına alan “Hayvancılık ve Ürünleri” raporunu ayrıntılı olarak yazdım. Çok ilgi gördü. Bugün ise yine Amerika Tarım Bakanlığı tarafından yayınlanan “Tahıl ve Yem Güncellemesi” raporunun ayrıntılarını paylaşacağım.

Yazıyı okurken şu bilgiyi de dikkate almanızda yarar var. Bu rapordaki veriler ekim ayı öncesini kapsıyor. Amerika’da hükümet uzun süre kapalı kaldığı için raporlar gecikmeli olarak yayınlandı.

Amerika Birleşik Devletleri sisteminde federal hükümetin bütçesi onaylanmadığı zaman hükümet kapanıyor. Bazı görevler dışında iş yapamıyor. Son olarak mali yılın sona erdiği 1 Ekim 2025 tarihinde bütçesi Kongre’de onaylanmadığı için hükümet kapandı. Böyle dönemlerde harcama yetkisi bulunmayan federal hükümet, sadece ordu, istihbarat, kamu hastaneleri gibi temel hizmetlerde faaliyetlerine devam edebiliyor, diğer tüm alanlardaki kamu çalışanları ücretsiz izne ayrılıyor.

Hükümetin kapanması nedeniyle Amerika Tarım Bakanlığı raporları 45 gün gecikmeli olarak yayınlandı. Veriler ve tahminler 45 gün öncesine ait. Örneğin bu rapor yazılırken, Türkiye’de 1 milyon ton mısır ve 1 milyon ton arpa ithalatı ile ilgili Cumhurbaşkanı Kararı yayınlanmamıştı.

Amerika Tarım Bakanlığı raporuna göre, 2025/26 sezonu buğday hasadı geçen yıla göre neredeyse hiç değişmemiş olsa da buğday üretiminin, yetiştirme sezonu boyunca kurak hava koşulları nedeniyle yıllık yüzde 15 düşüşle 16,3 milyon tona (MMT) gerileyeceği tahmin ediliyor. Sektör yetkililerine göre buğday kalitesi ise oldukça iyi olarak değerlendiriliyor. Başka bir deyişle, üretilen buğdayın çoğu öğütmeye (un üretimi) gidecek, yani hayvan yemi için daha az buğday kalacak. Raporda, makarna üretiminde kullanılan durum buğdayı üretiminin 3,5 milyon ton olacağı tahmin ediliyor.

Raporda, yurtiçi buğday üretimindeki düşüş dikkate alınarak 2025/2026 sezonu için buğday ithalatının 7,3 milyon ton olacağı tahmin ediliyor. Bu bir önceki yılın iki katından fazla. Raporda şöyle deniliyor: “Yıllık bazda önemli ölçüde artmış olsa da bu tahmini ithalat miktarı son 10 yılın tarihsel ortalamasıyla daha uyumlu. Referans olarak, 2024/2025 sezonundaki ithalat hacimleri, hükümetin ülkenin rekor düzeydeki yerli buğday stokunu azaltmak için ülkenin dâhilde işleme rejimini geçici olarak durdurma kararı nedeniyle düşüşe geçti. O zamandan beri yeniden yürürlüğe giren dahilde işleme rejimi, değirmencilerin işleme için gümrüksüz buğday ithal etmelerine ve un olarak yeniden ihraç etmelerine olanak sağlıyor. 2025/2026 sezonundaki ithalatın yaklaşık üçte ikisi ihracat pazarı için un ve makarna yapımında, geri kalanı ise Türkiye pazarı için un ve diğer buğday bazlı ürünlerin üretiminde kullanılacak.”

Amerika Tarım Bakanlığı raporunda un ihracatındaki düşüşün buğday ithalatına da yansıdığı belirtilerek, “2025/2026 sezonu için öngörülen ithalat miktarı, Türk un ihracatçıları geleneksel olarak en büyük alıcısı olan Irak'tan gelen yavaşlayan taleple karşı karşıya kalmasa ve bir önceki yıla göre kaybettikleri pazar payını geri kazanmakta zorlanmasalardı daha da yüksek olurdu. Sektör, pazar payındaki kayıplarının başlıca........

© Ekonomim