Bugün, gecikmiş bir yazı ile karşınızdayım. Türkiye İş Bankası, 2023 ve 2024’te olduğu gibi 2025 yılında da 15 Ekim Dünya Çiftçi Kadınlar Günü’nde İstanbul’daki merkezinde çiftçi kadınların katılımı ile çok anlamlı bir etkinlik gerçekleştirdi. "Kadının Gücü: Geleceğin Tarımı” etkinliğinde çiftçi kadınların ilham veren, umut veren hikayelerini dinledik. Gündemin yoğunluğu ve seyahatlerim nedeniyle bu başarı hikayelerini ancak paylaşabiliyorum.

İstanbul’daki İş Kuleleri’nde düzenlenen etkinliği NOW Haber’in deneyimli sunucusu sevgili Ezgi Gözeger sundu. Çiftçi kadınlar hem hikayelerini anlattı hem de ürettikleri ürünleri sergiledi. Ayrıca çiftçi kadınların başarı hikayelerini anlatan bir fotoğraf sergisi açıldı.

ÇKS’ye kayıtlı çiftçilerin sadece yüzde 15’i kadın

Türkiye’de 5 milyon tarım üreticisinin 2 milyonunun kadın olmasına rağmen Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı kadın oranının yüzde 15 seviyesinde olduğunu belirten Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Sezgin Yılmaz, açılışta özetle şunları söyledi: Dünya genelinde tarımda çalışanların ortalama yüzde 40'ının kadınlardan oluştuğunu görüyoruz. Gelişmekte olan ülkelere baktığımızda bu yüzde 50 ile 70’e kadar çıkıyor. Türkiye'de ise tarım sektöründe yaklaşık 5 milyon kişi çalışıyor. Bunun yaklaşık 2 milyonu kadın. Ancak bu 2 milyonun yüzde 90'ından fazlasının herhangi bir sosyal güvencesi bulunmuyor maalesef. Diğer yandan Çiftçi Kayıt Sistemi(ÇKS) kayıtlarına baktığımızda çiftçi kadınlarımızın sadece yüzde 15'inin ÇKS kaydı olduğunu görüyoruz. Tarımın yükünü ciddi anlamda sırtlayan kadınlarımız olmakla beraber, üretim araçlarının sahipliği, elde edilen gelirin paylaşımı ve tarıma dair karar mekanizmalarında hala arka planda kalıyor.

Çiftçi kadınlar daha verimli üretim yapıyor

Dünya Bankası ile Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) araştırmalarına göre kadınların erkeklerle aynı olanaklara sahip olmaları durumunda tarımsal üretimde küresel ölçekte elde edilecek gelirin en az 1 trilyon dolar daha fazla olacağını belirten Yılmaz: “ Kadın üretirse sadece üretimi değil kaliteyi, sürdürülebilirliği toplumsal refahı da artırıyor. Yine kadınlara ait tarım arazilerinin verimliliğine bakmışlar. Bunu erkeklerin sahip olduğu tarım arazilerinin verimliliği ile karşılaştırdıklarında kadınların üretim yaptığı tarım arazilerindeki verimliliğin yüzde 24 daha fazla olduğunu bulmuşlar.”dedi.

İş Bankası olarak kadına her zaman pozitif yaklaşımlarını sürdüreceklerini anlatan Yılmaz sözlerini şöyle sürdürdü: “ Aramızda seracılıktan akademisyenliğe, bitkisel üretimden hayvancılığa, girişimcilikten kadın kooperatifi başkanlığına, yöresel üründen tropikal ürün üreten çiftçilerimize, genç çiftçisinden deneyimli çiftçisine, tarım ekosisteminin farklı noktalarından birçok kadın üreticimiz var. Türkiye'nin her coğrafyasından bir buluşma gerçekleşmişken ben olsam sizin yerinizde bunu çok iyi değerlendiririm. Tanışmıyorsam tanışırım. Deneyimleri öğrenirim.”

Pazarama’dan çiftçi kadınlara destek

İş Bankası olarak Pazarama işbirliği ile kadının gücü geleceğin tarım projesini birkaç yıldır sürdürdüklerini hatırlatan Sezgin Yılmaz: “Pazarama kampanyamızda 8 Mart 2024'te sadece 8 üretici kadınla başladık. Bugün geldiğimiz noktada 35'i kooperatif olmak üzere 81 tekil üretici kampanyamızdan faydalanıyor ve 400'e yakın kadın çiftçi de kampanyamıza dahil edildi. Yani bu kadar kısa bir süre içerisinde hem tekil hem de kooperatif anlamında ciddi bir sayıya ulaşıldı. Bu kampanyada biliyorsunuz ücretsiz kargo ve komisyonsuz satış olanağı var. Yani biz herhangi bir şey beklemiyoruz. Sadece sizlerin kendi yörenizden, kendi coğrafyanızdan daha uzak illere de hitap edebilmeniz, hatta belki ülkelere, aramızda yurt dışına ihracat yapanlar da var çünkü biliyorum. Yurt dışına ulaşma imkanı da oluyor. Biz sadece bunun bütçesini karşılayıp sizlere destek vermekle mükellefiz. Şubat ile Mayıs 2025 arasında biliyorsunuz bir kampanya başlattık. En çok satış yapan üretici kadınlarımızı yurt dışına gönderdik. İki üretici ve bir kadın kooperatifi başkanı........

© Ekonomim