Kurban bayram öncesi TBMM’ye verilmesi beklenen Torba Yasa Teklifi, son anda alınan bir kararla bayram sonrasına bırakıldı. Teklifin bu hafta içinde TBMM’ye verilmesi bekleniyor.
Torba Yasa Teklifi’nde, yeni ve mevcut maddelerde değişiklik öngören çok sayıda düzenleme yer alıyor. Son günlerde bu düzenlemelerin birçoğu yazılı ve görsel medyada yer almaya başladı. Gerek bu yayınlar gerekse Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek’in yaptığı açıklamalardan, kamuoyunun beklediği “önemli mahiyetteki” birçok düzenlemenin kapsamdan çıkarılarak, ek çalışmalar yapılması amacıyla bir süreliğine ertelendiği anlaşılıyor. Örneğin, tapuda gerçek satış bedeline geçiş, emlak vergisi ve tapu harcının gerçek satış bedeli üzerinden alınması, özellikle büyükşehirlerde basit usulde vergilendirme ve esnaf muaflığının kaldırılması, borsadaki alım - satım işlemlerinden sağlanan kazançların vergilendirilmesi ve borsadaki işlemlerden borsa işlem vergisi alınması gibi…
Özellikle yerel seçimler ile depremin yarattığı maliyetlerin karşılanmasına yönelik olarak hazırlanan Torba Yasa Teklifi’ndeki düzenlemelerden, 400 – 500 milyar TL civarında ek vergi geliri elde edilmesi bekleniyor.
Torba Yasa Teklifi’ndeki çok sayıda önemli düzenleme yer alıyor. Bunlar arasında en önemlisi ise, 2024 yılında 1 milyon 164 bin şirketi ilgilendiren ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ düzenlemesi!
Asgari kurumlar vergisine neden ihtiyaç duyuldu?
2023 yılı sonu itibariyle 1.143.344 kurumlar vergisi mükellefi bulunuyor.
Maliye’nin 2023 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannameleri üzerinde yaptığı analize göre, 1.143.344 kurumlar vergisi mükellefinin yaklaşık yarısının zarar ya da matrahsız beyanname verdiği, bu mükelleflerin 5,7 trilyon TL gibi bir bilanço karı, 60 trilyon TL hasılatı olduğu tespit edildi.
Bu kadar yüksek hasılat ve kara göre ödenecek vergi çıkmaması veya zarar beyan edilmesi oldukça ilginç! Tabi bunun haklı gerekçeleri de olabilir. Örneğin, yüksek faiz oranıyla borçlanmak, döviz kredisi kullanılması, teşvik belgeli yatırımlarda indirimli kurumlar vergisi uygulaması, KKM istisnası gibi. Ayrıca, giderek artan kayıt dışılık ve vergi ödememe alışkanlığının artması da işin başka bir boyutu. Kamuoyunda da sıkça tartışılan bu konulardan hemen herkes oldukça rahatsız. Sadece bu nedenlerle, son dönemde akademisyenler ve vergi uzmanlarınca servet vergisi ve vergi sistemimizde daha önce uygulanan vergi güvenlik önlemlerinin geri getirilmesi hususu tartışılmaya ve önerilmeye başlandı.
Maalesef vergi sistemimizde vergi güvenlik müessesesi olarak adlandırılan pek çok düzenleme geçmişte yürürlükten kaldırıldı, yani şu an için bir iki düzenleme hariç herhangi bir vergi güvenlik müessesesi bulunmuyor. Oysa birçok ülkede vergi güvenlik müessesesi olarak adlandırılan çok sayıda düzenleme var ve uygulanıyor. Örneğin, bazı AB ve OECD ülkelerinde asgari kurumlar vergisi uygulanıyor.
Gelinen son noktada, gerek bütçe gelirleri içerisindeki dolaysız (doğrudan) vergi payının artırılması gerekse kurumlar vergisi mükelleflerinin en az yarısının beyannamelerini zarar ya da matrahsız olarak vermeleri, bir “vergi güvenlik müessesesi” olarak bazı AB ve OECD ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de asgari kurumlar vergisi (minimum tax base) düzenlemesini gündeme getirdi.
Torbadaki asgari kurumlar vergisi düzenlemesi nasıl?
Torba Yasa Teklifi ile, bazı AB........