İş gücü piyasasında sorgulanması gereken gelişmeler |
TÜİK geçen hafta 2025 3’üncü çeyrek iş gücü istatistiklerini açıkladı. Zaman zaman hatırlattığım gibi üç aylık istatistikler hem daha güvenilir hem aylık istatistiklerden çok daha fazla bilgi içeriyor. Örneğin sektörlerde istihdam gelişmelerini ve eğitim düzeyleri itibariyle işsizlikteki gelişmeleri üç aylık istatistikler sayesinde öğreniyoruz. Temmuz-ağustos-eylül döneminde istihdam ve işsizlikte yaşanan gelişmeler 2025’in ilk yarısında özellikle 2’nci çeyrekte dikkat çeken bir gelişmeyi teyit etti: 2025’te iş gücü 2024’e kıyasla azalıyor. Bu olguyu “iş gücü piyasası daralıyor” şeklinde adlandırabiliriz. Bu olayı kasımın ilk haftasındaki yazımda (“Vahim bir gelişme”) eylül rakamlarını kullanarak ilk kez tartışmıştım. Bu yazıda bu şaşırtıcı gelişmeyi 2025’in ilk 3 çeyreğinin istatistiklerini kullanarak daha kapsamlı bir şekilde ele almak istiyorum.
Tabloda izlendiği gibi her çeyrekte bir yıl öncesine göre işgücü azalmış, azalış ortalamada 161 bini (yaklaşık yüzde 0,5) bulmuştur. Tanımı icabı istihdam ve işsiz sayısından oluşan iş gücü genellikle birkaç yoldan azalabilir: 1) İstihdam azalır ama işsiz sayısı aynı miktarda artmaz. 2) İstihdam bir miktar artar ama işsiz sayısı daha fazla azalır. Bu yoldan azalmanın tipik bir örneğini paylaşayım. 3’üncü çeyrekte kadın istihdamı bir yılda 23 bin artarken kadın işsiz sayısı 61 bin azalmıştır. Ama en........