Gelecek beklentileri ülkemiz ekonomisinde çok belirleyici. Beklenti enflasyonunda ve yerel seçimlerde emekli maaşlarında şahit olunan bu durum şimdi tarım sektöründe en derinden hissediliyor. Hububat alım fiyatlarında yükseltilen beklentiler, açıklanan fiyatlarla hayal kırıklığına ve tepkilere dönüştü.

Daha önce yazdığım Sorun ‘beklenti enflasyonu’ baş­lıklı yazımda, maliyet ve talep enflasyonu etkili olmakla birlikte gelecekle ilgili enflasyon beklentisinin kötümserliğinden dolayı enflasyonun bir türlü kont­rol altına alınamadığını açıklama­ya çalışmıştım.

İlk defa bugünlerde beklentiler olumluya dönmeye başladı. Bu­nun etkilerinin önümüzdeki ay­larda görüleceği yaygın kanaat.

Aslında beklentiler iktisadın her alanında önemli. İyi yönlü beklentiler, yatırımların artması, büyümenin ve istihdamın artma­sı anlamına geliyor. Üretici ve tü­keticilerin davranışlarını açıkla­maya yönelik model çalışmaları iktisatta önemli bir yer teşkil edi­yor. Geleceğe yönelik satışlar, ge­lirler, giderler, vergiler, yatırımlar ve fiyatlar gibi iktisadi konularda­ki tahminler, toplumun beklenti­lerini oluşturuyor.

Son yerel seçimlerde de emek­lilerin zam beklentilerinin kar­şılanmaması sonucunda or­taya çıkan tepki de büyük öl­çüde, beklentilerin yapay bir şekilde yükseltilmesinden kay­naklanmıştı.

Beklentilerin, enflasyon ve se­çimler üzerindeki yakın zaman etkilerinin bir benzerini bugün­lerde, TMO’nun açıkladığı 2024 hububat alım fiyatları ve fark öde­mesi desteklerinde de yaşıyoruz.

Sonda söyleyeceğimizi başta söyleyelim: Açıklanan alım fiyat­larına, yurt genelinde gösterilen tepkinin başta gelen nedeni, bek­lentilerin aşırı yükseltilmiş ol­ması. Örneğin, ekmeklik buğday­da, fark ödemesi hariç, ton başı­na 9.250 TL alım fiyatı açıklandı. Halbuki beklentiler 15.000 TL’ye kadar yükseltilmişti.

2024 mahsulü hububat alım fi­yatlarının, makarnalık buğdayda 10.000 TL ve arpada ise 7.250 TL olarak belirlendiği TMO tarafın­dan açıklandı.

Fark ödemesi desteği ile ton ba­şına, makarnalık buğdayda 11.750 TL, ekmeklik buğdayda 11.000 TL ve arpada 8.000 TL üreticinin eli­ne geçeceği açıklandı.

Bunun yanı sıra gübre, mazot ve sertifikalı tohumluk desteğinin de verildiğini belirtmek gerekiyor.

Ürün bedellerinin 45 gün içinde ödeneceği açıklanmakla birlikte yetkililer 30 günde ödemeleri ta­mamlamayı hedeflediklerini ifa­de ediyorlar.

Son olarak, un ihracatının ve belirli hububat türlerinin ihra­catının serbest bırakılması, Da­hilde İşleme Rejimi kapsamında buğday ithalatının 21 Haziran-15 Ekim 2024 tarihleri arasında dur­durulması ve piyasa şartlarına gö­re bunun daha da uzatılması da önemli........

© Dünya