Yurt dışındaki vergi kararları Türkiye’nin radarında |
Uluslararası vergi sisteminde son yılların en önemli değişimlerinden biri, vergi idareleri arasındaki bilgi paylaşımının zorunlu ve sistematik hale gelmesi oldu. OECD’nin BEPS Eylem Planı kapsamında yer alan Eylem 5, özellikle çok uluslu şirketlere verilen vergi kararlarının artık kapalı kapılar ardında kalmamasını amaçlıyor.
Bu çerçevede oluşturulan “şeffaflık mekanizması”, bir ülkenin vergi idaresi tarafından verilen ve yurt dışındaki ilişkili kişi veya işyerlerini ilgilendiren belirli vergi kararlarının, ilgili diğer ülkelerle kendiliğinden paylaşılmasını zorunlu kılıyor. Amaç, bu kararların başka ülkelerde vergi aşındırması veya kâr aktarımı riskleri doğurup doğurmadığının erkenden tespit edilmesi.
Beş ana başlık öne çıkıyor: Tercihli vergi rejimlerine ilişkin kararlar; transfer fiyatlandırmasıyla bağlantılı tek taraflı peşin fiyatlandırma anlaşmaları; vergi matrahını aşağı yönlü etkileyen özel düzenlemeler; daimi temsilcilik statüsüne ilişkin kararlar ve ilişkili kişiler üzerinden işleyen kanal şirket (conduit) yapılarına dair kararlar.
Bu yükümlülük sadece bundan sonra verilecek kararları değil, belirli koşullarla geçmişte verilmiş kararları da kapsıyor. Ülkelerin sisteme ne zaman dahil olduğu ve hangi tarihten itibaren “ilgili ülke” sayıldıkları, paylaşım kapsamını doğrudan etkiliyor.
Bilgi değişimi, elbette keyfi biçimde yapılmıyor. Süreç, ülkeler arasında imzalanmış uluslararası bilgi değişimi anlaşmaları çerçevesinde yürütülüyor ve mükellef gizliliğinin korunması temel bir ilke olarak kabul ediliyor. Ancak şu husus da oldukça açık: bir vergi kararı artık yalnızca verildiği ülkenin meselesi değil.
OECD’nin BEPS Eylem Planı 5 kapsamında oluşturulan........