Üretimi caydırdı tüketimi caydıramadı

Sıkı para esaslı ekonomik programın uygulandığı Haziran 2023’ten bu yana sanayi başta ekonomide üretim azmine işaret eden ara malı/hammadde ithalatı aylar itibarıyla sürekli düşüş, tüketim malı ithalatı ise kesintisiz artış trendi izledi.

Geçen yıl ikinci yarıdan itibaren başlatılan ve temel hedeflerinden biri de cari açığı küçültmek olan ekonomik program kapsamında “sıkı para” politikasının uygulandığı son on ayda, ekonominin üretim ayağındaki canlılığı gösteren hammadde/ara malı ithalatı azalmaya; nihai tüketim mallarının ithalatına ödenen fatura ise büyümeye devam etti.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) geniş ekonomik kategorilerin sınıflaması (BEC) bazındaki dış ticaret verilerine göre, üretime yönelik yapılan ve yıllar itibarıyla ithalat faturasında en büyük kalemi oluşturan ara malı (hammadde) ithalatında başlamış olan yavaşlama, yeni dönemde yerini kesintisiz düşüşlere bıraktı.

Mayıs 2023’te önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,9 artışla 25,2 milyar dolara çıkmış olan aylık ara malı ithalatı, genel seçimler sonrası kurlarda hızlı yükselişin başladığı Haziran 2023’te yıllık bazda yüzde 27,9 oranında sert bir düşüşle 18,6 milyar dolara geriledi. Söz konusu ithalat, izleyen aylarda da sürekli düşerek mayıstaki hacmin hep altında seyretti.

Yeni dönemde, ara malı ithalatında özellikle Eylül 2023’te yüzde 24,2 ve Ocak 2024’te yüzde 29’la sert düşüşler yaşandı. Bu dönemde 19,2 milyar dolarla 22,4 milyar dolar arasında seyreden aylık ara malı ithalatı Mart 2024 itibarıyla da 20,9 milyar dolarla geçen yılın aynı ayındaki düzeyin yüzde 10,1 altında kaldı. Ara mallarının toplam ithalat içinde geçen yıl mayıs ayında yüzde 73,9 olan payı izleyen dönemde sürekli düşerek bu yıl şubatta yüzde 68,8’le yeni dönemin en düşük düzeyini gördü, martta ise yüzde 69,9 düzeyinde oluştu.

Yeni ekonomik politikaların geçerli........

© Dünya