Bir yılı aşkın süredir uygulanan sıkı para politikasının etkisiyle ekonomide yaşanan daralmadan gayrimenkul sektörü de nasibini aldı. Rekor düzeye yükselen faizler konut sektöründe talebi baskılayarak satışları düşürürken, fiyatlar da son bir yılda reel bazda yüzde 14 dolayında geriledi.
Piyasalarda giderek beklentisi artan faiz indirimleri sürecinin başlaması durumunda konut sektöründe hem talep hem fiyatlarda yukarı yönlü hareketin görülebileceği belirtiliyor. Bu nedenle özellikle yatırımcı niteliğindeki alıcılar için konut fiyatlarının mevcut düzeyinin reel bazda “dip” olarak kalacağı ve bu dönemin alım için uygun olduğu görüşü giderek ağırlık kazanıyor.
Son bir yılda bir kesim yüksek kredi faizleri-ödeme gücünü aşan taksitler nedeniyle konut talebini ertelerken, yatırımcı tipindeki alıcıların da ellerindeki fonları daha çok faizli enstrümanlara yöneltmesi sonucu ülke genelinde konut talebi daraldı, fiyat artışları enflasyon çok altında seyretti. Konut fiyatlarında; aylık bazda geçen yıl temmuzdan bu yana, yıllık bazda ise bu yıl şubattan bu yana yaşanan “reel” gerileme temmuz ayında da devam etti.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Tüketici Fiyat Endeksinde (TÜFE) temmuz sonu itibarıyla son bir yıldaki artış yüzde 61,78 olurken, aynı dönemde Merkez Bankası’nın konut fiyat endeksi cari olarak yüzde 38,7 oranında bir artış kaydetti. Buna göre son bir yılda ülke genelinde ortalama konut fiyatlarında “reel” olarak yüzde 14,3 düşüş yaşandı.
Pandemi öncesi 2019 yılının tümünde reel olarak yüzde 1,9, 2020 yılında da yüzde 3 düşüş yaşanan konut fiyatları, 2021 başından itibarın aylar itibarıyla enflasyonun üzerinde bir artış seyriyle reel olarak aşırı yükseliş sürecine girmişti. 2021’in tümünde enflasyon yüzde 36,08 olurken, konut fiyat endeksinde artış yüzde 63,5 oldu, konut fiyatları bir yılda reel olarak yüzde 20,2 yükseldi.
Konutta reel değerlenme izleyen yıl daha da hızlandı. 2022 yılının tümünde TÜFE artışı yüzde 64,3 olurken, konut fiyatlarında cari artış yüzde 151,9’a ulaştı, böylece reel bazda yüzde 53,3 oranında bir reel artış yaşandı. Bu eğilim 2023’ün ilk çeyreğinde de sürdü, aylık enflasyonun üzerinde artışlar kaydeden konut fiyatlarında Mart 2023 sonu itibarıyla yıllık reel artış yüzde 59’a kadar yükseldi.
İzleyen dönemde ise “aylık enflasyon-konut fiyat artışı” makası daralmaya başladı ve ay sonları itibarıyla konut fiyatlarındaki yıllık reel artış düşüşe geçerek haziran sonunda yüzde 39,7’ye, eylül sonunda yüzde 20,9’a, aralık sonunda yüzde 11,1’e, bu yılın ocak ayı sonunda da yüzde 3,2’ye kadar indi.
Bu yıl şubatta ise aylık enflasyon 4,5........