Geçtiğimiz hafta neredeyse her pa­nelde yapay zekâ konuşulduğu ve fi­nans sektörümüzün kıymetli kurumla­rından ForInvest ev sahipliğinde düzen­lenen Investtech Summit 2025’te ben de “Merkeziyetsiz Yapay Zekâ” konulu bir panelde, alanın önde gelen isimlerinden biri olan Turan Sert ile birlikte yer aldım. Bu paneldeki sohbetimiz, yalnızca tekno­loji değil; ekonomi, teknoloji ve toplum­sal değerlerin kesiştiği bir kavram ola­rak merkeziyetsizliğin neden geleceğin önemli eksenlerinden biri olduğunu bir kez daha düşündürdü.

Merkeziyetsizliğin fikri, aslında bir ma­nifesto gibidir. Bu manifestonun kökleri, geleneksel otoritelerden bağımsızlık, bi­reyin kontrolü ve kolektif yönetişim arzu­larına dayanır. Cyberpunk kültürünün ru­hu, bilgiye ve güce karşı mesafeli duruşuy­la bu fikri beslemiş; bilgi tekelleşmesinin dönüştürülebilir, özgür bir yapıya kavuşa­bileceğini ima etmiştir.

1997 sonrasında bu söylem teknolojik alanda daha somut bir hâl alır. 2008’e ge­lindiğinde Bitcoin “güvene gerek kalma­dan, aracılara ihtiyaç duymadan değer ak­tarımını mümkün kılma” idealiyle doğar. Ardından Ethereum’un gelmesiyle ise sa­dece para değil, akıllı kontratlar, otonom uygulamalar ve topluluk tabanlı yönetişim sistemleri ortaya çıkar.

Bu gelişmeler........

© Dünya