TCMB tahvil alımı ne zaman genişlemeci olur?
TCMB Başkanı Karahan’ın Kasım başındaki Enflasyon Raporu sunumu sırasında TCMB’nin tahvil portföyüne ilişkin yaptığı değerlendirmeler, konuyu yeniden gündeme taşıdı. Karahan toplantıda, itfa olacak kıymetlerin yenilenmesi gerektiğini, ayrıca piyasa şartlarını bozmayacak şekilde bilançodaki tahvil oranının kademeli olarak bir miktar daha yukarı çekilmesinin uygun olacağını belirtti.
Tahvil alımı; piyasadaki faiz seviyelerini düşürerek ve Hazine’nin borçlanma imkanlarını rahatlatarak, genişlemeci bir politika aracı olarak kullanılabiliyor. 2008 yılındaki finansal kriz sonrasında ve daha yakın tarihte pandemi döneminde, gelişmiş ülke merkez bankaları tahvil alımlarını büyümeyi desteklemek amacıyla etkili bir araç olarak kullandı.
TCMB’nin konuyu erkenden gündeme taşımasının, atılacak adımın bu yönde algılanmasını istememesinden kaynaklandığını düşünüyoruz. Para politikasının genişlemeci olduğuna dair oluşacak bir algı, enflasyon beklentilerini düşürme konusunda işleri zorlaştırabilir. Biz de tarihsel görünümü inceleyerek, hangi koşullarda tahvil alımlarının genişlemeci sayılacağını değerlendirdik.
TCMB, Aralık aylarında yayımladığı yıllık Para ve Kur Politikası raporlarında menkul kıymet portföyü (APİ portföyü) için belirli limitler koymakta ve yıl içinde bu doğrultuda tahvil alım ihaleleri açmaktadır. Bu ay içinde 2026 yılı için açıklanacak raporda tahvil alım miktarının ne olacağını göreceğiz. Muhtemelen TCMB, sabit bir nominal tutar yerine geçmişte olduğu gibi bilançoya oranla bir üst limit belirleyecektir.
Bu arada, tahvil limitlerine yönelik hesaplamalar, nominal tahvil tutarları üzerinden yapılmaktadır. Nominal tutar, bilançoda yer alan piyasa değerinden farklı olmakta ve geçmiş tahvil alım verileri üzerinden hesaplamak gerekmektedir.
Geçmişte tahvil alımları, 2020 yılındaki pandemi........





















Toi Staff
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Gideon Levy
John Nosta
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
Daniel Orenstein