Ticaretin olağan akışı içinde ilişki­li olan şirketler birbirleriyle mal ve hizmet ticareti içerisinde olurlar. İliş­kili taraf darken iki veya daha fazla şir­ketin karar alma süreçlerinde aynı kişi­lerin, grupların olmasından bahsediyo­rum. Buraya kadar bir sorun yok. Fakat bu ticaretin gerçekleşmesi aşamasında belirlenen fiyatın piyasa fiyatlarından çok fazla farklılaşması bir sorun teşkil eder. “Alan razı, satan razı neden prob­lem olsun ki?” diyebilirsiniz. Ama pek öyle değil.

Sorunlardan birincisi vergisel bo­yuttur. Diyelim ki bir şirket limon satı­yor diğer şirket de limonata satıyor ol­sun. Limonata satan şirket de limonları­nı ilişkili şirketten alsın. Limonatacının yeni kurulduğunu ve birçok yatırım yap­tığı için henüz kâra geçemediğini ve do­layısıyla da vergi ödemediğini düşüne­lim. Diğer taraftan da limoncunun ise yüksek kâr ettiğini düşünelim. İşte bu durumda piyasada 10 TL olan bir limonu limonatacıya 5TL’ye satarsa satış hacmi, brüt kârı, net kârı ve dolayısıyla ödeye­ceği vergi azalacaktır. Diğer taraftan li­monatacının da net zararından bir azal­ma olacaktır. Ama hala zarar ettiği için vergi ödemeyeceğinden dolayı vergisel anlamda herhangi bir maliyet oluşmaya­caktır.........

© Dünya