Dolly-Zoom: Büyüme yavaşlarken enflasyona odaklanmak

Bir makroekonomist için olay­lara geniş perspektiften baka­bilirken odağı kaybetmemek çok önemlidir. Bir film yönetmeni için de anlattığı hikâye ile kullandığı kamera tekniğinin örtüşmesi.

“Dolly zoom”, tam bunun için Alfred Hitchkock tarafından ge­liştirilmiş bir kavramdır. Kamera uzaklaşırken lensin odaklanması ya da tam tersi şekilde kamera ya­kınlaşırken fokusun uzaklaşması. Kamera ile lensin ters yönde ha­reketi filmin asıl kahramanını ek­randa sabit tutarken efekti sağlar. Ama hangisi olursa olsun eğer bir yönetmen “dolly zoom” kullanmış­sa orada önemli bir olay vuku bul­muş demektir!

1-Büyümede beklenen ve is­tenen soğuma başladı. Tür­kiye’nin dengelenebilmesi için bir süre büyümenin potansiyel altı se­viyeye çekilmesi gerekiyor. Yılın ilk çeyreğinde normalleşme önce­si ekonomi yüzde 5,3 oranında bü­yüyerek son bir kez gaza basmıştı.

İkinci çeyrekte bayram tatil­lerinin etkisiyle “köprü günleri” (“Köprü günüyle ölür köprü gü­nüyle dirilirsin”, 26 Ağustos 2024) iktisadi faaliyetin seyrini ve buna bağlı istatistikleri değiştirdi. Tatil günlerinin artmasıyla talep hizmet sektörüne kaydı ve sanayideki üre­tim kaybına rağmen ekonomi dö­nemsel yüzde 0,1 oranında büyü­me kaydedebildi. Mevsim ve tak­vim etkisinden arındırmaya bağlı ilk çeyrek verisi aşağı çekilmesine rağmen sınai üretimin ima ettiği ölçüde bir yavaşlama görmedik.

Yıllık büyüme normalleşme ile uyumlu şekilde yüzde 2,5 oranına hız kesti. Asıl fo­kusu kaybetmemek gere­kiyor: Büyümenin kay­nakları. Kompozisyona bakıldığında iç talebin katkısının azaldığı görü­lüyor. Muhtemelen “köp­rü günü” etkisi yaşan­masa yani tatil imkânı doğmasa iç talep aslında daha da daralacaktı.

Türkiye ekonomisinin büyü­me sorunu bulunmuyor. Dinamik toplum yapısı ve coğrafi konumu sayesinde küresel değer zinci­rinde aldığı rol itibarıyla Türkiye ekonomisi kendi haline bırakıldı­ğında her zaman atılgan bir........

© Dünya