Küresel enerji dengesinde yeni dönem: ABD, Rusya ve Körfez ülkelerinin sessiz stratejisi |
Enerji, yirminci yüzyılın tamamında dünya düzenini şekillendiren en önemli aktörlerden biri oldu. Bugün ise doğal gaz ve petrol artık sadece birer emtia değil; diplomatik bir koz, ekonomik bir silah ve jeopolitik bir pazarlık haline dönüştü. Özellikle son iki yılda yaşanan gelişmeler, dünya enerji düzeninde yeni bir cephe açıldığını gösteriyor: ABD’nin LNG üstünlüğü, Rusya’nın Asya’ya yönelen yeni ve zorunlu stratejisi ve Körfez’in sessiz ama derin hesapları. Bu tablo görünenden çok daha karmaşık.
Artık petrol ve doğal gaz sadece ekonomileri değil, devletlerin jeopolitik konumlanmalarını, ittifak tercihlerini ve ulusal güvenlik politikalarını belirleyen stratejik araçlara dönüşmüş durumda. ABD’nin LNG üzerinden kurduğu yeni küresel etki, Rusya’nın Asya’ya zorunlu yeni enerji diplomasisi ve Körfez ülkelerinin sessiz ama son derece stratejik pozisyonlanması, enerji dünyasını belki de son kırk yılın en büyük yeniden yapılanmasına sürüklüyor.
Bu analiz ile, küresel enerji denkleminde yaşanan dönüşümü, siyasi bağlamı ve ekonomik sonuçlarıyla birlikte ele alarak yeni dünya düzeninin enerji mimarisini anlamaya çalışalım.
ABD, 2000’li yılların başında dünyanın en büyük enerji ithalatçılarından biriydi. Bugün ise dünyanın en büyük LNG ihracatçısı konumuna geldi. Kaya gazı devrimi ile, ABD’nin dünyadaki enerji konumunu tamamen değiştirdi ve Washington’ın jeopolitik enstrümanları arasına “enerji diplomasisi”ni ekledi.
Avrupa’nın Rusya’dan kopuşu ABD açısından........