Bugün sütunuma geçen yıl Özgürlük Araştırmaları Derneği için kaleme aldığı iktisadî analizin Sonuç kısmıyla, değerli dostum ve meslektaşım iktisatçı Prof. Dr. Mustafa Acar’ı konuk ediyorum. Analizin tamamına şu adresten ulaşabilirsiniz: https://oad.org.tr/wp-content/uploads/2023/12/Taslak-1-Analiz-25.pdf
‘’Dünyanın her yerinde devletler, hükümetler ya da kamusal otoriteler piyasaya sürekli müdahale ederler. Bu anlamda tamamen serbest, kendi haline bırakılmış, dizginlenmemiş, başıboş bir piyasa, yüzde 100 piyasa ekonomisi yoktur. Devletler çoğu kez kulağa hoş gelen, milliyetçi duyguları okşayan, seçimlerde oy konsolidasyonu sağlamaya dönük, ‘hayırlı’ amaçlarla piyasalara her gün müdahale ederler. Piyasaya müdahalenin ilan edilen amaçları arasında yerli sanayileri korumak, dış ödemeler dengesi açıklarını azaltmak, bebek endüstrileri korumak, yerli ve milli üretimi artırmak, kendine yeterliliği sağlamak, gelir dağılımında adalet, ekonomiyi canlandırmak, gıda güvenliği, milli güvenlik, işsizliği önlemek, çiftçileri desteklemek vb. gibi çok çeşitli amaçlar sayılabilir. Yine piyasaya müdahale vergiler, sübvansiyonlar, taban fiyat, tavan fiyat, asgari ücret yasaları, tarifeler, kotalar, ithalat yasakları, döviz kuru kontrolleri ve sermaye akımları üzerine konan kontroller gibi çok çeşitli araçlar üzerinden yapılmaktadır.
Ancak, yukarıda da değinildiği gibi, iktisadın evrensel yasalarından şu üçü devletlerin ne kadar kulağa hoş gelen amaçlarla yapılmış olursa olsunlar, piyasaya müdahalelerin maliyetsiz olmadığına işaret etmektedir: 1) Hiçbir şey bedava değildir, her şeyin bir bedeli vardır, 2) Her şeyin bir fırsat maliyeti vardır, 3) Piyasaya müdahalenin görünmeyen ve niyetlenilmemiş sonuçları vardır. Bu bağlamda........