Yeniyetmələrdə nikotin asılılığı və onun həlli yolları |
BAKI, Azərbaycan
Yeniyetmələr bu dövrdə kimlik axtarışında olan, müstəqillik qazanmağa çalışan və bəzən sosial təzyiqlərə məruz qalan fərdlərdir. Bu yaş mərhələsi eyni zamanda riskli davranışların ortaya çıxmağa başladığı, sınaq və təcrübə etmək istəyinin gücləndiyi bir dövrdür. Yeniyetmələr arasında siqaretə meyillilik və nikotin asılılığı da bu mərhələdə tez-tez rast gəlinən hallardandır. Bu vərdişlər yalnız fiziki sağlamlığa zərər vurmaqla kifayətlənmir, eyni zamanda psixoloji baxımdan da dərin izlər buraxa bilər.
Yeniyetmələrin siqaret çəkməyə meyilli olmasının bir neçə səbəbi var. Sosial təzyiqlər, həmyaşıdlar arasında bu cür vərdişlərin yayılması, maraq və riskə qarşı meyl bunlardan sadəcə bir neçəsidir. Bəzi yeniyetmələr siqaret çəkməklə özlərini daha “böyük” və ya “qəhrəman” kimi hiss edirlər. Eyni zamanda, nikotinin beyində yaratdığı qısa müddətli rahatlıq və həzz hissi bu vərdişin təkrarlanmasına səbəb olur.
Bəzən yeniyetmələr siqaret çəkməyi sosial statusun və qəbul olunmağın bir vasitəsi kimi görürlər. Bu dövr kimlik formalaşmasının çox vacib olduğu bir mərhələ olduğundan, siqaret çəkmək və nikotin istifadəsi özünü ifadə etməyin bir yolu kimi qəbul edilə bilər.
Siqaretə meyilli yeniyetmələr üçün psixoloji dəstək olduqca vacibdir. Mütəxəssislər bu məsələdə təkcə fiziki asılılığı deyil, həm də psixoloji asılılığı anlamağa yönəlməlidirlər. Yeniyetmə ilə açıq və dürüst ünsiyyət qurmaq əsas şərtlərdən biridir. Onun hisslərinə və fikirlərinə hörmətlə yanaşmaq, onu tənqid etmək və ya ittiham etmək əvəzinə, problemini anlamağa çalışmaq lazımdır.
Maraq və empatiya: Yeniyetmənin çətinliklərini və qərarlarını........