Demokrasinin 12 kırmızı alarmı... ABD... Türkiye...
ABD’nin saygın gazetelerinden New York Times’ın editör kurulu önceki gün ülkelerinin otokratik bir rejime savrulduğunu söyleyerek “demokratik erozyonun 12 kırmızı alarmını” yayımladı. Alarm listesinin her maddesi bize fazlasıyla tanıdık.
1. alarm: Yasamanın devre dışı bırakılması. Trump, “Benim çok güçlü bir yetkim var” diyerek Kongre’yi bypass ediyor; tarifeleri tek taraflı belirliyor, USAID ve eğitim bakanlığının bütçelerini kesiyor. Tanıdık mı? Bizde Meclis’in bütçe hakkının fiilen yok sayılması, torba yasalarla yönetilmesi ve cumhurbaşkanı kararnamelerinin yasama yerine geçmesi uzun süredir rutin.
2. alarm: Mahkemelerin hiçe sayılması. Trump, federal yargıç kararlarını bypass ediyor, mahkeme kararlarını yok hükmünde görüyor. Bizde? İmamoğlu’nun diplomasından belediye yetkilerine uzanan keyfi kararlar, CHP’li belediyelere yönelik operasyonlar, AYM kararlarının tanınmaması, hatta “Tanımıyoruz, saygı da duymuyoruz” cümleleri...
Hukukun devlet eliyle kadükleştirildiği örnekleri listelemeye kalksak NYT’nin 12 alarmı yetmez.
3. alarm: Sahte gerekçelerle olağanüstü hal yaratmak. Trump, ticaret savaşlarını meşrulaştırmak için ulusal acil durum ilan ediyor. Bizde?
Seçim süreçleri dahil her kritik dönemeçte güvenlik retoriği, beka söylemi, terörle mücadele kisvesiyle genişletilen yetkiler, OHAL’in “ruhen” hiç kalkmamış olması...
4. alarm: Orduyu iç politikada kullanmak. ABD’de federal ajanların ve askerlerin gereksiz konuşlandırılması tartışma konusu. Bizde ise laiklik karşıtı yürüyüşlere göz yumulurken muhalif bir grubun en barışçıl protestosunda bile olağanüstü güvenlik bariyerleri kuruluyor. Devletin şefkatiyle sopası arasındaki mesafe, hedefe göre değişiyor.
5. alarm: Gücü kişisel kazanca dönüştürmek. Trump’ın gelirinin bir yılda 51 milyondan 864 milyona fırlaması tesadüf değil.
Peki biz? Saray çevresinin, kamu ihalelerini “sürekli aynı........© Cumhuriyet





















Toi Staff
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Gideon Levy
Waka Ikeda
Grant Arthur Gochin
Tarik Cyril Amar
Rachel Marsden