Yukarıdaki başlık bana ait değil, dünyanın en önemli iki bilim dergisinden biri olan NATURE’a ait. Tam yazı başlığı şöyle: Çin, bu yüzyılda kritik teknolojilerin yüzde 90’ında araştırmalara öncülük ediyor - bu yüzyılda yaşanan çarpıcı bir değişim.

Dünkü yazımda 3 nanometrelik çip üretimini yapan makineleri ürettiğini anlatan haber yazımın arkasından, bilgisayarımda yayımlanmayı bekleyen ABD’yi gerçekten bilim ve teknoloji alanında silkeleyen araştırmaya hemen yer vermek gerekir ki konunun tek bir başarı olayı olmadığı anlaşılsın. Söz konusu çip başarısı, bütünsel büyük bir başarının bir parçası. Yoksa bu çipi tek başına üretmesi zaten mümkün olamazdı. Burada aşağıda linkini de vereceğim raporu özetliyorum. Yer yer alıntılarla...

Araştırmayı yapan bağımsız bir düşünce kuruluşu: Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü (ASPI). Dünyada geliştirilen veya bilimsel araştırmalara konu olan teknolojileri takip raporuna göre, “Çin, bir ülkenin ulusal çıkarlarını önemli ölçüde artıran veya risk altına sokan kritik teknolojilerin neredeyse yüzde 90’ında araştırmalara öncülük ediyor.”

Raporun özetine flaş saptama ile devam edelim: Çin nükleer enerji, küçük uydular ve sentetik biyoloji de dahil olmak üzere 74 teknolojiden 66’sının başında yer alıyor.

ABD ise kuantum hesaplama ve jeomühendislik dahil, diğer 8 teknolojiye liderlik ediyor.

Sonuçlar, Çin’in son yirmi yılda senaryoyu tersine çevirdiğini gösteriyor: Bu yüzyılın başında ABD, değerlendirilen teknolojilerin yüzde 90’ından fazlasına, Çin ise yüzde 5’inden azı üzerine........

© Cumhuriyet