İddianame hukukla bağlı mı? - Doğan Erkan |
İmamoğlu iddianamesi başından beri hukuk dili yerine tercih edilen siyasal retoriğiyle, delil boşluğuyla, rivayet anlatımlarıyla tartışılıyor. Bu bağlamlar önemli ancak dikkatten kaçan birkaç noktayı ele alalım. Çünkü iddianame savcısı, hem Ceza Muhakemesi Kanunu’nu(CMK), hem öğreti ve içtihat düzeyinde “örgüt suçları” hukukunu doğrudan reddettiğini söylüyor.
Öncelikle, CMK 175. maddeye göre, iddianamenin kabulüyle, kamu davası açılır ve kovuşturma evresi başlar. Bu da geçen gün gerçekleşti. Öncesinde iddianame mahkemece kabul edilene kadar konu soruşturma evresinde demektir. Soruşturma aşamasında temel usul kuralı gizliliktir; bu kural CMK 157. maddesinde doğrudan yasayla düzenlenmiştir. Buna karşın savcılığın iddianameyi kabul edilmeden önce basına servis etmesiyle, aslında hukuksal prosedürlere değil, algı operasyonuna yönelindiğinin bir başka işaretini görüyoruz.
Savcının hem yasal hem doktrinsel olarak hukuk reddiyesi ise iddianamenin giriş bölümünde yer alıyor. Savcı iddianamede diyor ki “örgüt yapılanmasında işlenmesi amaçlanan suçların konu veya mağdur itibarıyla somutlaştırılması zorunlu değildir.” Ancak CMK 170/3-c tam tersi, mağdur veya suçtan zarar görenin kim olduğunun tespitini koşul koşuyor. Yine aynı maddenin 4. fıkrasında da “yüklenen suçu oluşturan olaylar, mevcut delillerle ilişkilendirilerek açıklanır; yüklenen suçu oluşturan olaylar ve suçun delilleriyle ilgisi bulunmayan bilgilere yer verilmez” düzenlemesi mevcut. Dolayısıyla yasa gereği, hem suçu oluşturan olayların hem de mağdurun somutlaştırılması zorunlu. Bu durumda iddianamede yasal davranılmayacağı, yasanın aradığı suçun unsurlarını ve iddianamenin istediği usule ve esasa ilişkin kurallarını bir kenara atıldığı söylenmiş oluyor.
Örgüt suçlarında, örgütün amaçladığı suçlar ile örgüt arasındaki ilişkiye araç suçlaramaç suçlar zaviyesinden bakılması ise bir başka zorunluluktur. Hatta Türk Ceza Hukuku’nun 60 yılı aşkın doktrinsel içtihadı, Yargıtay’ın da çokça vurguladığı içtihadı bu konuda “Frank........