Venedik Bienali için eşim Sibel’le İtalya’daydım. Venedik Bienali 1895’ten beri sanatın dünyadaki en büyük buluşma yeri. Bu organizasyon ilk olarak Kral Umberto ve Kraliçe Margherita’nın 25. gümüş yıllarını kutlamak üzere organize edildi. 1907’den itibaren, yavaş yavaş farklı ülkelerin kendi pavyonlarıyla fuarda yer almalarıyla birlikte, global bir arenada, ulusal temsiliyet kavramı şekillenmeye başlamış. 1930’da organizasyonun kontrolü Venedik Meclisi’nden faşist ulusal hükümete geçmiş ve sırayla diğer sanat dalları eklenmiş. İkinci Dünya Savaşı’nın kitlesel katliamlarının ardından 1948’den itibaren -Avrupa ülkeleri başta olmak üzere- birçok devlet, dünyaya hakim olan karanlığın sanat diyaloglarıyla iyileşebileceğini, doğru iletişimin doğru hatlar üzerinden kurulabileceğini düşünmeye başladılar. Bienal, o tarihten itibaren yeni çehresine kavuştu. Yine o yıllarda UNESCO’nun başlattığı International Association of Arts’ın (IAA) da hedefi aynı doğrultudaydı ve kurucuları arasında Magritte, Braque, Giacometti, Marie Laurencin, Miro gibi dünyanın en önemli sanatçıları vardı. 2015-2023 arasında bu örgütün dünya başkanlığını yaparken de yine sanat üzerinden barış ve evrensel diyalog adına dünyaya kabul ettirdiğimiz Dünya Sanat Günü, 2012’den beri kutlanıyor ve artık UNESCO’nun resmi günlerinden biri.
Bugünün dünyası, maalesef bütün bu çabalara rağmen İkinci Dünya Savaşı’nın basit ve utanç verici tekrarlarından ibaret... İster 20 yıl önce Irak’a saldıran ABD ister Ukrayna’yı hedef alan Rusya veya Filistin’i hedef alan İsrail… Bugünün savaş başlatan aktörlerinin 85 yıl öncesinin katliamcı faşist liderlerinden çok farkları var mı?
Venedik’te iki yılda bir tekrarlanan bu büyük sanat festivalinin bu yıl ana sergi küratörü Adriano Pedrosa, serginin adı ise “Foreigners Everywhere” idi. “Yabancılar Her Yerde” ifadesi aslında yeni umutlarla dünyaya açılan, gezen, iltica veya göç edenlerin yöneldikleri yeni coğrafyada kendi köklerinden kodları da yanlarında taşıyor olmalarının bir tezahürü.........