Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919’da Samsun’a gittiği günlerde şu açıklamayı yapıyor:
“Kurtuluş Savaşı ancak sağlam bir örgütlenmeyle amacına vardırılabilirdi. Savaş alanlarında büyük başarılar gösteren liderler, bunu örgütçülüklerine, komuta ettikleri ordunun disiplinine, ulusu kurtuluşa inandırma yeteneklerine borçludurlar.”
Sonra yaşadığı anılara geçiyor:
20 Mayıs 1919 günü yanımda yaverim Cevat Abbas ve birkaç kişiyle birlikte Samsun’da dolaşmaya çıktım. Halkın arasına girip onların durumunu öğrenmek istiyordum. Belediyeye yakın bir yerde, üstü başı yırtık, postalları her yerinden patlamış, silahsız bir erle karşılaştım. Yolun kenarına oturmuş ağlıyordu.
Onu öyle görünce çok sarsıldım. Türk askeri bu hallere mi düşecekti! İçim sızlayarak yanına yaklaştım.
“Arkadaş, asker ağlamaz sen niye ağlıyorsun?”
Yüzü bakır kızılına dönmüştü. Çocuk gibi içini çekti.........