Brezilya dizisi gibi gündemlerimiz var

TRT, 1985 yılında ilk kez bir Brezilya dizisi yayımladı. Köle Isaura adlı bu yapım, yalnızca uzun soluklu bir televizyon serüveni olmakla kalmadı; etkisi 2000’li yılların başına kadar sürecek Latin dizileri furyasının da önünü açtı. Bu moda o kadar yaygınlaştı ve kalıcı izler bıraktı ki, “Brezilya dizisi gibi” ifadesi zamanla Türkçeye yerleşti.

Bu dizilerin ortak bir özelliği vardı: Hikâye asla bitmez, yan karakter ölür, sonra geri dönerdi. Aynı çatışma defalarca sahnelenir, her bölüm yeni bir krizle kapanırdı. Seyirci için yaratılan duygu, sonu gelmeyen bir bekleyişti. Aylar, hatta yıllar süren anlatılarda artık merak edilen hikâyenin kendisi değil, ne zaman biteceğiydi.

Bugün ünlü isimlere yönelik uyuşturucu operasyonlarının kamuoyunda yarattığı etki, bu eski televizyon deneyimiyle şaşırtıcı ölçüde benzeşiyor.

Son aylarda peş peşe servis edilen operasyon haberleri, adli bir süreçten çok bir dizi dramaturjisi içinde sunuluyor. Gözaltılar “son dakika” anonslarıyla duyuruluyor, isimler parça parça açıklanıyor, her yeni bilgi yeni bir “bölüm” hissi yaratıyor. Ancak tıpkı Brezilya dizilerinde olduğu gibi esas sorular yanıtsız kalıyor:

Bu sürecin kapsamı ne?

Hukuki sonucu ne olacak?

Gerçek bir hesaplaşma mı yaşanıyor?

Bu noktada kamuoyunun konumu da benzer. Seyirci, artık adaletin işleyişini değil, bir sonraki sahneyi bekler hâle geliyor. Kim çağrılacak, kim serbest kalacak, hangi ünlü listeye eklenecek? Sürecin kendisi, içeriğinin önüne geçiyor. Brezilya dizilerinde dramatik gerilim sürekli diri tutulur ama final hep ertelenir. Bu operasyonlarda da gürültü yüksek, netlik düşük kalıyor.

Bu benzerlik tesadüf değil. Her iki durumda da izleyiciye bir seyir vaadi sunuluyor; çözüm değil, süreklilik esas alınıyor. Uyuşturucuyla mücadele, adaletin tesisi, sistematik suç ağlarının ortaya çıkarılması geri plana itilirken; öne çıkan şey medyatik yüzler ve geçici sansasyon oluyor.

Ortaya çıkan tablo tanıdık: Bitmek bilmeyen bir hikâye, sürekli yükselen bir merak ve giderek aşınan bir ciddiyet. Brezilya dizilerinin yıllar önce yarattığı o “uzadıkça boşalan” duygu,........

© Birgün