Yolcusuz havalimanına para var, aç öğrenciye yok

Ekonomik krizin ağırlığını yurttaşa yükleyen iktidarın, ekonomi politikalarıyla kamu kaynaklarını nasıl tüketmeye devam ettiğini ortaya koyan rapor önceki gün BirGün’ün manşetindeydi. İstanbul Planlama Ajansı (İPA) tarafından, vergi uzmanı Ozan Bingöl ile birlikte hazırlanan Türkiye’nin İsraf Karnesi raporuna göre kamu kaynakları verimli kullanılmıyor, israf ediliyor. “Yalnızca Kur Korumalı Mevduat, iki yılda kamu kaynaklarının 1 trilyon 58 milyar lira zarar etmesine neden oldu” deniyor. Raporda belirtilen diğer bir israf kalemleri faiz giderleri ve garanti ödemeleri. 2016’da vergi olarak ödenen her 100 liranın 10 lira 95 kuruşu faiz harcamasına giderken 2024’te 100 liradaki faiz payı 16 lira 93 kuruşa ulaştı. Bütçeden faize giden tutar artarken, kamusal hizmet ve altyapı yatırımlarına ayrılan para ise azalıyor. Garanti ödemeleri ise koca bir kara delik. Raporda, Sayıştay ve Dünya Bankası verileri araştırıldığında garanti ödeme tutarlarının yatırım maliyetlerinin kat kat üstünde olduğu belirtiliyor. Bunların başında ise Zafer Havalimanı geliyor.

∗∗∗

CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, 2024 yılının ilk 8 ayında Zafer Havalimanı’nın hazineye zararını açıkladı. Buna göre garanti edilen giden yolcu sayısı 878.488. Ama gerçekleşen giden yolcu sayısı sadece 22.404. Garanti ve yatırım bedeli arasındaki hata payı yüzde 97,45 olarak hesaplanan bu ikonik AKP yatırımı ile hazineden şirkete aktarılacak garanti ödemesi 4.529.658 Euro. Güncel kurla 171 Milyon TL. Yap işlet devret modeli ile IC İçtaş İnşaat tarafından yapılan Zafer Havalimanı, yine Yavuzyılmaz’ın verdiği bilgilere göre geçen yıl da yolcu garanti sayısını tutturamamış ve şirkete hazineden, güncel kurla 220 Milyon TL ödenmişti. Devlet Hava Meydanı İşletmesi Müdürlüğü verilerine göre 2023 yılı için garanti edilen giden yolcu sayısı 1 milyon 317 bin 733 iken havalimanını kullanan sadece 43 bin 200 yolcu olmuş ve hata payı yüzde 96,72 olarak ölçülmüştü. Hazineyi her yıl düzenli olarak zarara uğratan bu havalimanı için şirkete 2044 yılına kadar garantili ödeme yapılacak.

∗∗∗

Yolcusu olmayan bir havalimanı yaptırdığı şirkete her yıl yolcusu varmış gibi para ödeyen iktidar, Ağustos ayından itibaren, tasarruf tedbirleri kapsamında taşımalı eğitimde mesafeyi 50 kilometreden 30’a düşürdü.........

© Birgün