Nisan 2024 TÜİK verilerine göre, 15 ve üstü yaştaki nüfusumuz, 65 milyon 384 bindir. Bu rakamın 32 milyon 628 bini (yüzde 49,5’u) kayıtlı bir işte çalışmaktadır. Bunun ise, sadece 167 bin 59’u engellidir. Daha açık ifade etmek gerekirse Türkiye’de iş-güç sahibi insanların, yalnızca yüzde 0,5’i, yani binde 5’i engellidir. Engelli işgücünün tüm işgücüne oranı, Türkiye’de topu topu binde 5 iken, aynı oran -bugünlerde siyasi çalkantı içine giren- Fransa’da yüzde 3,5’tur.
Daha açık olmak gerekirse, Fransa’nın engellilerine iş edindirme performansı, Türkiye’ye göre 7 kat daha fazladır. İşgücünün sadece yüzde 3,5’luk kısmını engellilere ayırabilmenin utancı içindeki Fransa’da bu oranı artırmanın yolları tartışılırken, -tuhaf ama- Türkiye’de aynı oranın binde 5 olmasının gururu yaşanıyor. Engelli istihdamımızdaki sürüp giden bu kronik sorunu, Aydınlık okuyucularının -hatta, yazılarımı okuyorsa Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın- dikkatine sunmak için, 27 devletten oluşan Avrupa Birliği (AB) ile sayısal bir karşılaştırma yapmak istiyorum…
AB’de yaşları 16-64 arasındaki kayıtlı 87 milyon engelli, AB’nin bu yaş aralığındaki nüfusunun yüzde 18’ine denk gelmektedir. Ne hikmetse, Türkiye’de bu oran, yüzde 3’tür. Yani, -tekrarlamakta bir sakınca görmüyorum- henüz anlayamadığım bir sebepten, Türkiye’deki engelli sayısı, kayıtlara kat be kat düşük olarak geçmektedir. Tekrar, AB’ye dönersek, AB’de çalışma çağındaki engelsiz nüfusun yüzde 75’i iş sahibi iken, bu oran engelli nüfus için yüzde 51’dir. Türkiye’de ise, çalışma çağındaki engellilerin istihdam oranının yüzde 9,8 olduğunu geçen haftaki yazımda belirtmiştim.
Engelli istihdamı bakımından, Türkiye ile AB arasında büyük bir uçurum vardır. İyi performansına rağmen, çalışma çağındaki engellilerinin yüzde 51’ini işe yerleştirmiş olmayı yeterli bulmayan AB’nin, engelsiz istihdamı ile engelli istihdamını aynı orana getirmek için sistematik çalışma içinde olduğunu ayrıca belirtmeliyim. Türkiye’de, fikir üretmeyi amaçlamayan istatistikler ile seçimlerden hemen önce lütuf mahiyetinde gerçekleşen “numunelik” işe yerleştirmelerin sonucu ortada: Sadece ve sadece 167 bin........