Macron Pekin’de hasta Avrupa’yı iyileştirebilir mi |
Macron’un Pekin ziyareti küresel ekonomik kavgada Avrupa’nın hasta olduğu günlere denk düştü. Fransa’nın talebi ve Çin lideri Xi Cinping’in davetiyle gerçekleşen ziyarette taraflar neyi amaçlıyor?
Fransa Devlet Başkanı Macron’un 2023 Pekin ziyareti tavizler ve övgüler içerdiğinden AB pazarında bir Çin baharından korkan Washinton’un tepkisini çekmişti. AB-Çin ticaret ve yatırımlarında iki yıldır niceliksel ve niteliksel açıdan önemli değişmeler yaşandı. Brüksel’in ne vazgeçebildiği ne de her gün yeni bir yaptırıma başvurmadan edemediği Çin-Avrupa ticareti var ortada şimdi!
İngiliz haber ajansı Reuters Macron’un ziyaretini şu manşetle duyurdu: “Avrupa sert rekabet ve bağımlılık arasında gidip gelirken Macron Çin'e gidiyor.” Ajansın şu cümlesi de dikkat çekiciydi: “Çin ve ABD küresel ekonomiyi altüst ederken, AB ayaklar altına alınıyor.” Fransız La Monde: “Macron, Ukrayna ve ticaret konusunda Pekin'i ikna etme konusunda zayıf umutlarla Çin'e gidiyor.”
AB görünürde Çin’le barışçı ticaret ve diplomasiyle, perde arkasında Avrupa’yı saran Çin gücüne karşı yaptırım siyaseti arasında denge bulmaya çabalıyor. Pekin net: ‘Konuşurken savaşmaya devam ediyoruz.’ 2023’te ihtiraslı hayallerle Pekin’e giden Macron, bu defa korkularla gitti!
Avrupa’yı genişletmeyi, ama AB pazarında ise tersine Çin’i daraltmayı içeren tekliflerle gitti. Görüşme sırasında Macron’un heyetinden gelen şu sözler gülümsemelere neden oldu: "Çin'in daha fazla tüketmesi ve daha az ihracat yapması... Avrupalıların ise daha az tasarruf edip daha fazla üretmesi gerekiyor."
İlk Macron ve Çin lideri Xi görüşmesini izleyen ortak basın toplantısında dünya barışı ve Çin-AB ekonomik ilişkileri konusunda her iki ülkenin de ortak temennisi olan noktalar genel laflarla sıralandıysa da, temel anlaşmazlık konularında hiçbir somut ortak karar olmadığı dikkati çekti. Bu arada Çin lideri Xi, Panda ayılarını koruma konusunda Macron’la ortak anlaşmaya vardıklarını duyurdu. Macron’un, Airbus, AB arabaları, Fransız konyağı ve süt ürünleri ihracatında Çin’den fazla ümidi yok ama onlar da gündemdeydi.
Ziyaret Trump’ın AB’yi baskıladığı, küreselcilerin ise Trump’ın Rusya’yla uzlaşmasını baltalayarak ve İsrail sayesinde Trump’ı Orta Doğu’ya hapsederek Güney Çin Denizi’ne odaklaşmaktan alıkoymaya, böylece dış politikada seçim vaadlerini yaptırtmayarak devirmeye çalıştıkları döneme rast geldi.
Çin’in yarı resmi yayını Global Times: “Hem Çin-Fransa hem de Çin-AB ilişkileri şu anda olumsuz rüzgarlarla karşı karşıya ve Fransız hükümetinin Çin'e yaklaşımı hala kararsız. Paris, Pekin ile etkileşimi ve iş birliğini derinleştirmeye çalışırken, aynı zamanda Çin'i hedef alan bir dizi ticari korumacı önlem de uygulamaya koydu. Bu, işbirliğini sürdürmek ile siyasi baskılara ve stratejik kaygılara yanıt vermek arasında bir dengeyi yansıtıyor.”
“Küresel politikanın öncüsü olmak yerine, kurbanına dönüştük.” dedi geçenlerde Belçika’nın Çin büyükelçisi Bruno Angelet “Avrupa hoyratça uyandırıldı. İşlerimize çeki düzen vermeliyiz.” açıklaması yaptı.
The Ekonomist’in başlığı: “Çin nasıl böyle havalı oldu!”. Batı ana akım medyasında aylardı, Çin için, ‘Cool China ( havalı, modaya uygun, cazip…)’ lafından geçilmiyor: İngiliz Reuters, Amerikan The New York Times, Alman Die Welt ….
Çin bu lafın Batı medyasınca uydurulmadığı görüşünde, Global Times “Aksine, özellikle de önyargı ‘filtrelerinin’ ötesine baktıktan sonra Çin'i nihayet olduğu gibi gören dünya gençlerinin, yabancı kamuoyunun kendiliğinden ve samimi tepkilerinden doğmuştur.” ifadelerine yer verdi.
Çin’in yapay zeka teknolojisinde dünya liderliğine terfi etmesi ‘havalı ülke’ lakabını doğrulayan ilk veri, ABD’nin NBC televizyonu “Çin yapay zeka modellerinin ABD’de giderek daha fazla benimsenmesi, ABD'deki yapay zeka sektörü için bir sorun teşkil edebilir.” değerlendirmesi yaptı.
Silikon Vadisi ABD’nin en yüksek teknolojisinin toplandığı yer olarak bilinir. Bloomberg makalesi "Silikon Vadisi'nin Ne Kadarı Çin Yapay Zekası Üzerine Kurulu?", geliştiricilerin kümülatif indirmeleri açısından Çin modellerinin ABD'ninkileri geride bıraktığını yazdı! Bir başka Bloomberg makalesi ise Çin’in geliştirdiği yapay zeka "DeepSeek anlarının", ‘yeni normal’ haline geldiğini bildiriyor.
Çin Halk Cumhuriyeti patent sayısı (dünyanın yüzde 46’sı), yapay zeka, sanayi alt yapısının robotizasyon ve modernizasyonu, teknolojik inovasyon oranı, yeni bilimsel buluşlar, en modern ve devasa alt yapı inşası bakımından, dünyamızın........